Vaccineren tegen leptospirose impuls voor bigkwaliteit

Midden op de dag reageert geen van de zestien zeugen in een kraamafdeling op het binnenlopen van Johan Bakermans. Het luidruchtig zogen van de vitale biggen met gele of blauwe merken in hun oren gaat onverstoorbaar door. ‘Een kwestie van goede opvoeding’, zegt hij met een lach. ‘Structuur houden in het werk, de rust bewaren en geen paniekvoetbal spelen.’

Nog geen drie jaar geleden startte de varkenshouder in het Limburgse Ospel in nauwe samenwerking met de staleigenaar met de productie van zijn eigen biggen. Hij wilde volledig grip hebben op de bigkwaliteit, zodat de biggen probleemloos zouden presteren op de thuislocatie met vleesvarkens in het Brabantse Heeze.

‘Er is veel gebeurd en er staat nog veel te gebeuren’, erkent de 30-jarige ondernemer. ‘Bij het leveren van kwaliteit en optimaal rendement behalen komt heel veel kijken.’

Op het vermeerderingsbedrijf stond een oude zeugenstal leeg. Die wilde Bakermans benutten voor het creëren van extra plaatsen voor vleesvarkens en biggen om te kunnen voldoen aan de voorwaarden voor het Beter Leven-keurmerk. Toen hij daar mee aan de slag ging, bleek dat de stal het thuishonk was geworden van ongedierte waaronder zwarte ratten.

‘Dit gaf meteen aan dat er qua hygiëne nog veel te verbeteren was’, blikt Bakermans terug. ‘Met professionele ongediertebestrijding en door zelf alert te zijn op rattensporen, klemmen te zetten en kieren in de stallen af te dichten, lukt het om ongedierte te beheersen. Het afgelopen kwartaal is er geen rat meer gevangen.’

De gezondheidsstatus op het vermeerderingsbedrijf is flink verbeterd. Via bemonstering van bloed volgt Bakermans elke vijf maanden hoe het zit met PRRS, circo, mycoplasma en App. ‘Dat beeld is stabiel en rustig. Biggen vaccineer ik tegen circo en mycoplasma, maar met de PRRS-enting bij die dieren ben ik gestopt’, vertelt Bakermans. ‘Dat scheelt in de kosten, maar we blijven de PRRS-status monitoren.’

Vaccineren tegen leptospirose

Bijzonder is de vaccinatie van de zeugen tegen leptospirose. ‘Begin 2019 kampten we met onverklaarbare vruchtbaarheidsproblemen bij de zeugen, waardoor tomen minder uniform waren en biggen minder vitaal. We hebben alles tegen het licht gehouden en veel bemonsterd om mogelijke oorzaken een voor een af te kunnen vinken.

‘Leptospirose bleef over en gezien de overlast van ongedierte op dat moment niet onlogisch. Om leptospirose via bloedonderzoek aan te tonen bleek complex en tijdrovend. Daarom zijn we toen meteen gestart met het twee keer voor de voet weg enten van alle zeugen tegen leptospirose. Op de streep af zag ik de bigkwaliteit verbeteren.’

Bescherming tegen drie kiemen

Het vaccineren van zeugen tegen leptospirose is een blijvertje. ‘Het kost een euro per zeug per cyclus, dus dat zijn de kosten niet. Bovendien zit de leptospirose-entstof in het vaccin tegen parvo en vlekziekte. Als kraamzeugen staan te vreten, worden ze zonder dat ze het merken in één behandeling beschermd tegen die drie kiemen.’

Bakermans heeft het vermeerderingsbedrijf aardig op de rit. Met een tiendagensysteem is het strak georganiseerd. Elke kraamafdeling huisvest zeugen met biggen van dezelfde leeftijd, tomen met beertjes en geltjes houdt hij voor en na spenen zoveel mogelijk bijeen. Ook werkt hij met kleuren bij de verschillende diercategorieën. ‘Stapsgewijs brengen we alles op een hoger niveau. Als gezondheid, klimaat en voeding kloppen, loopt het bij de vleesvarkens als vanzelf.’