Speendiarree is lastig te tackelen

Om biggen te beschermen tegen speendiarree veroorzaakt door de E. colibacterie is een orale vaccinatie met Coliprotec een optie. Biggen kunnen op een leeftijd vanaf 18 dagen via de bek worden gevaccineerd. Binnen zeven dagen geeft dat vaccin een optimale bescherming die twee weken aanhoudt.

In 2020 werden door Deense dierenartsen 1,25 miljoen dosis van het vaccin tegen speendiarree voorgeschreven. Op een bigproductie in Denemarken van 32 miljoen biggen per jaar is 4 procent van de biggen individueel behandeld tegen coli.

De reden om biggen te vaccineren tegen speendiarree was een verhoogde uitval of een te hoog gebruik van antibiotica. 52 procent van die 1,25 miljoen voorgeschreven colivaccins waren voor varkensbedrijven met een hoge gezondheidsstatus (Specific Pathogen Free). 22 procent daarvan vond plaats bij conventionele varkensbedrijven, 19 procent bij biologische bedrijven en 7 procent bij bedrijven met varkens die buiten lopen.

Gebruikerservaringen

Een enquête onder dierenartsen over gebruikservaringen wees uit dat de meerderheid het vaccin voorschrijft of heeft voorgeschreven. Dat gebeurde op basis van symptomen die ze op de bedrijven waarnemen of na diagnostiek. Ook gaven meerdere dierenartsen aan het vaccin te willen testen, om ervaring op te doen voordat het therapeutische gebruik van zink in juni 2022 wordt verboden.

Over het algemeen zagen de dierenartsen na vaccinatie de problemen met acute speendiarree fors verminderen en het antibioticagebruik dalen. Wel merken een aantal op dat biggen niet gelijk opgroeien.

Maar de ervaringen van de dierenartsen zijn zeer uiteenlopend, het vaccineren geeft niet op ieder varkensbedrijf het gewenste effect. Redenen voor wisselende effecten zijn ook toe te schrijven aan het management (extra werk, niet optimale moment van toediening of onvoldoende schoon drinkwatersysteem) of de voerkwaliteit en maalfijnheid. Speendiarree is een multifactorieel probleem.

Kosten en maatregelen

Ook hikken dierenartsen en varkenshouders aan tegen de te hoge kosten van het vaccin tegen speendiarree. Dat moet goedkoper worden om een economisch interessant alternatief te zijn, want het kost ook extra arbeid en moet praktisch uitvoerbaar zijn op de bedrijven. Dat maakt het meegeven van extra bescherming duurder dan de inzet van antibiotica of zink.

Ook zijn het nemen van management-, hygiëne- en voermaatregelen interessant om het probleem van speendiarree te tackelen, blijkt uit een publicatie van het Deense kennisinstituut Seges, afdeling varkensproductie.