Stikstof- en fosfaatplafonds naar beneden bijgesteld

De nationale mestproductie mag sinds 2022 niet hoger zijn dan de gerealiseerde mestproductie in 2020, zo staat in de brief. Dat gaat om 489,4 miljoen kilo stikstof en 150,7 miljoen kilo fosfaat. Vanaf 2025 moet de nationale mestproductie met nog eens ongeveer 10 procent worden teruggebracht tot respectievelijk 440 miljoen kilo stikstof en 135 miljoen kilo fosfaat. Nederland is verplicht zijn wetgeving hierop aan te passen. De verlaging is volgens Adema nodig om aan de voorwaarden van de Europese derogatiebeschikking te voldoen, die geldt tot eind 2025.

In de Meststoffenwet staat nu nog dat de maximale hoogte van de nationale mestproductie 504,4 miljoen kilo stikstof en 172,9 miljoen kilo fosfaat mag bedragen. Dit mestproductieplafond sluit in 2024 dus nog niet aan bij de voorwaarden van de derogatiebeschikking. Adema vind dit ongewenst: 'Dit kan door de Europese Commissie worden opgevat als een signaal dat we ons niet aan de beschikking willen houden.'

Gelijktrekken met 2020

Vandaar dat de minister nog dit jaar de nationale mestproductieplafonds wil aanpassen, zodat die per 1 januari 2024 kan ingaan. De hoogte van het nationale mestproductieplafond is dan gelijk aan de daadwerkelijk gerealiseerde mestproductie in 2020: 489,4 miljoen kilo stikstof en 150,7 miljoen kilo fosfaat.

De hoogte van de sectorale mestproductieplafonds zal vervolgens nog verder naar beneden moeten worden bijgesteld om aan te sluiten bij het per 1 januari 2025 geldende, lagere nationale mestproductieplafond. Daarbij zijn meerdere keuzes mogelijk voor de verdeling van de verlaging tussen de sectorale mestproductieplafonds. Adema gaat daarover in gesprek met vertegenwoordigers van de verschillende sectoren.

Uit bovenstaande tabel blijkt dat de mestproductie van alle sectoren in 2022 lager uitkomt dan het productieplafond zoals die per 1 januari 2024 gaat gelden. De enige uitzondering vormt de fosfaatproductie, die hoger ligt dan het plafond.

Voor komend jaar verwacht Adema dat het nationale plafond voor stikstof met 7 procent moet dalen en fosfaat met 9 procent om onder de norm van 2025 te komen. Hij gaat ervan uit dat hiervoor aanvullende maatregelen nodig zijn. 'Ik zal het effect van die aanvullende maatregelen en de resultaten van de Lbv en Lbv-plus op het doelbereik monitoren. En zo nodig dienen extra aanvullende maatregelen te worden getroffen.'

Over deze extra aanvullende maatregelen, zoals de mate van verhoging van het afromingspercentage bij overdracht van fosfaatrechten, gaat de landbouwminister in gesprek met sectorpartijen. Daarbij is het de insteek om een generieke korting op fosfaatrechten te voorkomen.