Zeug vaart wel bij koel water

Een experiment dat al enige tijd geleden is uitgevoerd laat volgens GD zien dat koel drinkwater positief kan uitpakken. In het experiment kregen zeugen water van 10, 15 of 22 graden Celsius te drinken. Van koeler water (10 of 15 graden) drinken de zeugen meer waardoor ze ook extra voer kunnen opnemen. Het koelere water laat de lichaamstemperatuur en ademhalingsfrequentie dalen. Door de betere voeding is de geschatte melkproductie gestegen, net als de gemiddelde groei van biggen en het totale speengewicht van een toom. GD adviseert om kraamzeugen water te verstrekken met een maximale temperatuur van 15 graden.

Varkenshouders die een lage watertemperatuur willen moeten volgens Arno Steenbergen van stalinrichter Nijenkamp veel aandacht besteden aan de aanleg van de drinkwaterinstallatie. “De leidingen mogen niet te dik zijn en het water moet een zo kort mogelijke weg afleggen door een hoofdleiding in de centrale gang met aftakkingen naar de afdelingen. Voor een goede waterkwaliteit kun je een automatische spoelkraan toepassen die een keer per dag de leiding doorspoelt.”

Als een installatie slecht is aangelegd, kan het temperatuurverschil van het water aan het begin en aan aan het eind van de leiding erg groot zijn. Erwin van der Wielen van Kewi Services heeft waardes gemeten van vers leidingwater dat 12 graden was en aan het eind van een leiding bij de nippel meer dan 28 graden.

Wat de beste watertemperatuur is durft Van der Wielen niet zo maar te zeggen. “Voor kraamzeugen kan koud water voordelig zijn. Daarentegen zou ik pas gespeende biggen die net van de melk komen liever warmer water geven.”

Qua systeem gaat Van der Wielen altijd uit van een hogedruksysteem. “Een lage druk systeem geeft te veel risico’s op vervuiling door de inslag van lucht. Het water blijft bij hoge druksystemen ook koeler. We leggen soms zelfs volledig geïsoleerde leidingen aan.”

Hoe groot het probleem in een kraamstal is met de opwarming van drinkwater is  voor Joost Straathof van JS Water de vraag. “Kraamzeugen drinken veel en dan spoelt de leiding flink door. Maar is het systeem niet goed aangelegd met dikke leidingen en zonder een centrale hoofdleiding dan kan watertemperatuur best oplopen.”

Een oplossing voor bestaande systemen is het geregeld doorspoelen. Straathof: “Dat kan helemaal automatisch op basis van temperatuurmeting. Bij vleeskuikens is automatisch doorspoelen al heel gebruikelijk. In een varkensstal kun je het ook gebruiken. Het spoelwater kun je dan apart opvangen, zodat het niet in de put loopt.”