Kwaliteit vanaf de bron

Deze zomerse blog is gewijd aan het onderwerp bronwaterkwaliteit. In de afgelopen weken heb ik in een aantal praktijkvoorbeelden weer gezien hoe belangrijk een goede controle op de eigen watervoorziening is. Ik geef u een aantal regelmatig voorkomende voorbeelden vanuit de praktijk.

Waterstofsulfide
Waterstofsulfide kan je opmerken door de afwijkende, penetrante zwavelgeur. Bij twijfel kan je een fles half vullen, vervolgens flink schudden en direct ruiken bij openen. De geur zal dan goed op te merken zijn. Waterstofsulfide is erg vluchtig en is bij labonderzoek niet altijd makkelijk te vast te stellen, terwijl de gevolgschade op het bedrijf enorm kan zijn. Denk hierbij aan problemen met de zenuwgeleiding, poot- en klauwproblemen, stram beenwerk en verhoogde uitval, vooral zichtbaar onder de zeugen. Bij een afwijkende zwavelgeur moeten dus de alarmbellen gaan rinkelen!

Normwaarden
De wateranalyse-uitslag vergelijkt men logischerwijze altijd eerst met de GD-normwaarden, maar soms is verdere interpretatie van de onderlinge verhoudingen nodig. Vooral voor ijzer en mangaan geldt dat er een forse systeemaanslag kan ontstaan terwijl het water gewoon aan de normwaarden voldoet. Zelfs als de diergezondheid hierdoor nog niet direct in gevaar is, kan de schade toch groot zijn. Voorbeelden hiervan zijn verstopte drinknippels en onvoldoende watergift, extra reparaties aan reduceerventielen, watermeters en doseerapparatuur of drukverlies door ijzer- en mangaanafzetting in het drinksysteem.

Momentopname
Zeker bij een bronwaterzuiveringsinstallatie kan de waterkwaliteit snel verslechteren bij een storing aan de installatie. Eén watermonster per jaar als controle geeft absoluut geen zekerheid dat de kwaliteit jaarrond goed is. Met een eigen broninstallatie ben je eigenlijk zelf de werkzaamheden van de waterleidingmaatschappij aan het uitvoeren. Mogelijk bereik je hier kostenbesparingen mee, maar je moet er dan wel van bewust zijn dat een eigen installatie ook meer werk op het gebied van onderhoud en controle vraagt. Dagelijkse controle op kleurafwijkingen maak je simpelweg mogelijk door montage van een transparant waterfilter. Eenvoudige test-sets voor bepaling van ijzer en hardheid helpen ook om eigen controle frequent uit te voeren.

Tijdig ingrijpen
Soms merk ik dat er een drempel is om adviezen over aanpassing van de bronwaterinstallatie of omschakeling naar leidingwater door te voeren. Zeker als de bronwaterinstallatie nog niet zo oud is, moet deze installatie eerst maar eens 'terugverdiend' worden. Maar een installatie, die onvoldoende waterkwaliteit levert, zal nooit terugverdiend worden. Die zal elke dag dat deze langer in gebruik is alleen maar meer geld kosten. Ik pleit hier voor een realistische blik. Bronwater kan gewoon van goede kwaliteit zijn, vergelijkbaar met leidingwater. Dan is er ook niks mis met het gebruik hier van. Maar als de kwaliteit niet op orde is, dan moet je zorgen dat je dit in een vroeg stadium vaststelt en aanpakt. Voorkom dat je achteraf merkt dat je tijdenlang een rem op je bedrijfsprestaties hebt gezet door struisvogel-gedrag.

Joost Straathof
Eigenaar JSWater