120 miljoen voor sanering vanaf 2019

Er is een Hoofdlijnenakkoord bereikt over de warme sanering van de varkenssector. Dat meldt landbouwminister Carola Schouten in haar Kamerbrief van zaterdag 7 juli. Het betekent onder andere dat er vanaf begin 2019 120 miljoen euro beschikbaar komt voor sanering van varkensbedrijven. De Coalitie ViVa is nog wel kritisch over dit akkoord.

Voor de warme sanering van de varkenssector werd in eerste instantie 200 miljoen euro beloofd. Er gaat nu 120 miljoen euro naar de sanering en 40 miljoen komt beschikbaar voor innovaties die tot duurzame varkensbedrijven moeten leiden. Dat is dus 160 miljoen euro voor de varkenssector: geen 200 miljoen. De POV - een van de partners in de coalitie ViVa - is teleurgesteld daarover. Van de 200 miljoen gaat nog 15 miljoen naar innovaties om de uitstoot door de pluimveehouderij aan te pakken en 5 miljoen naar de aanpak door de geitenhouderij. Acht miljoen gaat naar flankerend beleid voor de nertsenhouders. De resterende 12 miljoen gaat naar de uitvoering: ambtenaren en adviseurs.

Voor overlastsituaties

Vanuit de Coalitie ViVa klinkt de oproep er voor te zorgen dat de 120 miljoen ook daadwerkelijk wordt ingezet om overlastsituaties aan te pakken. Dat moet volgens de ketenpartijen nog wel worden gekwantificeerd”, meldt Uri Rosenthal, voorzitter van de Coalitie. “We willen dat de bedrijven die de grootste overlast veroorzaken voor de omgeving ook als eerste in aanmerking komen voor deze regeling. Om de leefomgeving daadwerkelijk te verbeteren, zijn flankerende maatregelen noodzakelijk. Dat betekent het beschikbaar stellen van middelen voor het slopen van stallen. De ketenpartijen vinden dat deze gedane toezeggingen vanuit de provincies en gemeenten onvoldoende concreet zijn en zouden graag zien dat dit nader wordt gepreciseerd.”

Rechten uit de markt

Bij de saneringsregeling zullen de varkensrechten uit de markt worden genomen, meldt Schouten. Daarbij is het momenteel niet duidelijk wat er gebeurt met het fosfaatplafond van de varkenssector. Dat is momenteel 39,7 miljoen kilo fosfaat. De Coalitie ViVa wil duidelijkheid over dit plafond. Rosenthal: “We zijn geen voorstander van het uitwisselen van varkensrechten voor fosfaatrechten. We moeten voor de toekomst voldoende kritische massa in de varkenssector overhouden.”

Invulling regeling

De invulling van de warme sanering gaat de komende tijd plaatsvinden. Het Hoofdlijnenakkoord meldt dat er eenduidige selectiecriteria voor de sanering en beëindiging moeten komen. De Coalitie ViVa zal hiertoe ook input leveren. Het moet leiden tot een vaste vergoeding voor varkensrechten en een vergoeding voor beëindiging op basis van waardeverlies van stallen. "Daar zullen we als ketenpartijen kritisch op zijn bij de uitwerking van de regeling", zegt Rosenthal. "We zullen er op toe zien dat niet een substantieel deel van deze middelen terecht komt in de zakken van adviseurs en managers."

Eerste tranche in 2019

In het eerste kwartaal van 2019 zal het eerste deel van de 120 miljoen euro beschikbaar komen. Varkensbedrijven in de concentratiegebieden Oost en Zuid kunnen vanaf dat moment inschrijven voor de eerste tranche van de regeling.
In het tweede kwartaal van 2020 zal inschrijven voor de tweede tranche van de opkoopregeling mogelijk zijn. De definitieve verdeling van de Rijksmiddelen voor de sanerings- en beëindigingsregeling zal plaatsvinden op basis van een evaluatie van de resultaten, effectiviteit en het doelbereik van de eerste tranche van de regeling.