Markt is varkenshouders gunstig gezind

Een jaar geleden was de gemiddelde stand van de rekening-courant nog 3.600 euro negatief. Sindsdien is die vrijwel elke maand gestegen onder invloed van de betere opbrengstprijzen. Zowel de prijzen van biggen als van vleesvarkens stegen vanaf april 2019 door een grotere vraag naar varkensvlees uit Oost-Azië. Dit kwam door de uitbraak van Afrikaanse varkenspest. Zo is de Chinese varkensstapel volgens inschattingen gehalveerd en is de importbehoefte aan varkensvlees en -producten fors gestegen.

Vooral vanaf augustus 2019 is die ontwikkeling versneld. De vleesvarkensprijzen piekten in december. De biggenprijzen bereikten hun hoogste niveau in maart van dit jaar en vleesvarkensbedrijven kochten dure biggen. De voerkosten in het eerste kwartaal van 2020 zijn lager dan een jaar geleden. Wel zijn de voerprijzen afgelopen maanden opgelopen door een prijsstijging van veevoergrondstoffen op de wereldmarkt.

De coronacrisis heeft gezorgd voor verstoring van de wereldhandel en de marktprijzen van veevoergrondstoffen. Verder zijn de mestkosten dit voorjaar iets gedaald, ondanks de natte weersomstandigheden in januari en februari.

Investeringen aangetrokken

De stand van de rekening-courant is een resultante van de bij- en afschrijvingen. Ook neveninkomsten en privé-uitgaven zijn in het saldo verwerkt. Aflossingen van leningen en investeringen hebben eveneens invloed op de rekening-courant.

De liquiditeitsmonitor is een publiek private samenwerking tussen Wageningen Economic Research, LNV, Agrifirm en ABN Amro.

Voor een aantal varkensbedrijven was de gunstige ontwikkeling de aanleiding voor het doen van meer investeringen in de periode oktober tot en met februari. Daardoor zijn vanaf oktober de stortingen van nieuwe kredieten/leningen toegenomen. Net als de betalingen voor investeringen. De meeste varkensbedrijven hebben hun crediteurenpositie inmiddels afgebouwd.

Biggenprijs bijna verdubbeld

De liquiditeitspositie van zeugenbedrijven is in het eerste kwartaal verbeterd tot bijna 60.000 euro. Maar de rekening-courant is pas in januari positief geworden, na bijna twee jaar onder nul te zijn geweest. De biggenprijs van 89 euro (inclusief toeslagen) is bijna verdubbeld ten opzichte van maart vorig jaar en het tienjarig gemiddelde.

De biggenhandel loopt sinds eind maart wel stroever door de coronacrisis. Dat geldt vooral voor de exporten naar Zuid- en Oost-Europa. De binnenlandse afzet loopt nog wel door, maar de animo om biggen te bestellen wordt kleiner vanwege de onzekerheid over de afzet van varkens(vlees).

Verwachtingen gunstig

De coronapandemie heeft ook consequenties voor de varkenssector. Door maatregelen om verspreiding tegen te gaan, is de afzet naar foodservice en restaurants weggevallen. Dit wordt deels gecompenseerd door toename van afzet aan supermarkten, omdat consumenten meer zelf bereiden. Bovendien is er wereldwijd een grote vraag naar varkensvlees en dat blijft de komende jaren nog zo, zodat de afzet niet het grootste knelpunt is.

In de productieketen is het vooral de vleesindustrie die hinder ondervindt en minder efficiënt kan werken. Dit komt doordat meer medewerkers ziek zijn en buitenlandse medewerkers en soms keuringsartsen niet beschikbaar zijn. Ook het voorschrift om 1,5 meter afstand te houden speelt mee.

Een aantal varkensbedrijven maakt gebruik van het aanbod van banken om de aflossingen en soms ook de rente voor een periode van zes maanden op te schorten. Daarmee daalt de kostprijs tijdelijk met zo’n 5 tot 7 procent. Dit ondersteunt de liquiditeitsontwikkeling in de sector.

Productiedaling

Het productievolume aan varkens in Nederland zal richting het eind van het jaar wat gaan dalen, omdat de Subsidieregeling sanering varkenshouderijen dan effectief wordt. Dat zal een verwaarloosbaar effect hebben op de prijsvorming, omdat deze krimp maar een marginaal aandeel heeft in de Europese en wereldmarkt.

De voerkosten zullen de komende maanden naar verwachting niet toenemen. Na de aanvankelijke corona-onrust op grondstofmarkten in maart, lijkt de rust hersteld. Al vormt de logistiek soms een uitdaging. Er is voldoende aanbod van zowel energie- als eiwitrijke grondstoffen. Soja is zelfs relatief goedkoop. Daarnaast drukt de lage olieprijs de vraag naar mais voor ethanolproductie. In de aanloop naar het nieuwe oogstseizoen worden prijsdalingen niet uitgesloten.