Bijna 62 procent minder antibiotica in tien jaar

De daling in 2019 is flink groter dan in 2018 en 2017. In 2018 was er slechts een heel lichte daling van 0,4 procent ten opzichte van het jaar daarvoor. In 2017 was de daling 1,9 procent. De sector heeft in 2019 dus weer een flinke verbetering bereikt. Vorig jaar was de daling in het antibioticagebruik ten opzichte van 2009 nog 58 procent, nu is die 61,5 procent.

Bij de zeugen met biggen en de vleesvarkens staat het antibioticagebruik al een hele tijd op een laag pitje. Gemiddeld ligt het bij de zeugen met biggen op 3,5 dierdagdoseringen (DDD) per jaar. Daarbij komt 78 procent van de bedrijven al onder 5 DDD, de waarde die de SDa hanteert als een aanvaardbaar gebruik voor zowel de zeugen met biggen als de vleesvarkens. Bij de vleesvarkens zit 73 procent van de bedrijven onder het aanvaardbaar gebruik. Gemiddeld ligt het antibioticagebruik op 3,8 DDD.

De varkenssector wil zo snel mogelijk naar de waarde van aanvaardbaar gebruik. Daartoe hanteert de Producenten Organisatie Varkenshouderij (POV) in 2019 een signaleringswaarde van 7 DDD en een actiewaarde van 10 DDD voor zeugen met biggen en vleesvarkens. Bij beide diergroepen is er nog steeds sprake van een lange staart van bedrijven die boven deze waardes zitten. De SDa dringt er al jaren op aan om de aandacht vooral op deze bedrijven te richten. De actiewaarde zoals de sector die hanteert is hier ook op gericht.

Flinke daling bij gespeende biggen

Bij de gespeende biggen is het antibioticagebruik het hardst gedaald, met 15,2 procent. De SDa heeft voor deze diercategorie nog geen definitieve waarde voor aanvaardbaar gebruik. De voorlopige waarde is 20 DDD. Bijna driekwart van de bedrijven zit daar onder.

Daarbij valt op dat er veel bedrijven zijn die niet of nauwelijks antibiotica gebruiken. Terwijl er aan de andere kant ook bedrijven zijn met een hoge dagdosering van 50 of meer. De POV hanteert daarbij voor 2019 een signaleringswaarde van 20 DDD en een actiewaarde van 40 DDD.

Colistine pijnpunt

Het gebruik van colistine is volgens het SDa-expertpanel een pijnpunt. Dat gebruik is op zich laag, maar stijgt al een paar jaar op rij. Ook in 2019 is het weer gestegen met 11 procent. Dat is vervelend omdat colistine in de humane geneeskunde een laatste redmiddel is. De SDa adviseert dan ook al een tijd om dit gebruik te verminderen. Voor 2021 is nu het advies om zelfs te streven naar het geheel stoppen met dit antibioticum.

Op het gebied van de andere voor de humane sector belangrijke antibiotica, zoals fluorochinolonen en derde en vierde generatie cefalosporines, scoort de varkenssector al een paar jaar prima. Deze middelen worden niet ingezet.