Medici en dierenartsen kennissen laten zijn

Vanwege de coronamaatregelen kon geen passend slotsymposium worden gehouden voor de talloze projectdeelnemers, gezondheidsdeskundigen en andere geïnteresseerden. Want in zes jaar is op twintig plekken in de provincies Noord-Brabant, Limburg en Zeeland kennis uitgewisseld tussen dierenartsen en huisartsen en mensen uit de tweedelijns gezondheidszorg. Tijdens het online evenement keken en luisterden tweehonderd mensen live naar de opgedane ervaringen en hoe verder.

'Het is niet alleen delen van vakkennis, maar ook het elkaar leren kennen en weten te vinden als er wat speelt', zegt Jos Peerlings, specialist bij ZLTO en een van de initiatiefnemers van Samedi (Samenwerking medici en dierenartsen). De doorbraken van zoönosen als Q-koorts en de MRSA waren aanjagers voor het opzetten van die overlegstructuur op lokaal niveau. De relatie tussen humane gezondheid en diergezondheid kreeg volop aandacht, evenals de discussie over het antibioticagebruik in de veehouderij. Peerlings: 'Daar zat een witte vlek en daar zijn we gas op gaan geven.'

Breder dan zoönosen

Van vijf projectgroepen bij de opstart is Samedi uitgerold naar twintig lokale initiatieven. Het bij elkaar in de keuken kijken tot het bezoeken van veehouderijen heeft volgens de deelnemende dierenartsen en medici geleid tot meer kennis en begrip voor elkaar. Zomaar wat uitspraken: 'Het draait allemaal om kennis en kennissen' en 'er is breder gekeken dan naar alleen zoönosen, ook de geestelijke gezondheid en andere actualiteiten kwamen aan bod.' Net als veel huisartsen zijn dierartsen vertrouwenspersonen, maar dan voor boerengezinnen.

De inspanningen hebben ook wat scherpe kantjes van de gezondheidszorg gehaald. Door in gesprek met elkaar te gaan, is dat ten goede gekomen van de zorg. Veehouders bellen nu naar het ziekenhuis als ze daar behandeld moeten worden. Omdat er nu meer kennis is ook bij deskundigen infectiepreventie, verloopt zo'n ziekenhuistraject soepeler.

Goed georganiseerd

'In Nederland hebben we de gezondheidszorg relatief goed voor elkaar en staat er een signaleringsstructuur voor zoönosen', zei professor Marion Koopman, topviroloog en voormalig dierenarts. 'Veel van dier op mens overdraagbare aandoeningen zijn met eenvoudige middelen te behandelen, maar je moet de signalen wel snel oppikken. Pandemische bedreigingen komen van over de hele wereld. In China staat er bijvoorbeeld een grote muur tussen humane en dierlijke gezondheid. Ook in heel veel andere landen is dat heel ingewikkeld.'

Wel heeft zij er begrip voor dat huisartsen minder gefocust zijn op zoönosen. 'Zij hebben tijdens hun opleiding een overvol programma en moeten ongelooflijk veel weten van ziektes. Daardoor is er weinig aandacht voor zoönosen', zegt Koopmans. 'Maar door als dierarts en medicus samen te bestrijden en integraal te handelen, wordt er een flinke stap vooruit gezet.'