Blog

Uit je bubbel stappen

Maatschappij Tom van Horrik 04 maa 2021 om 08:30uur

De verkiezingen komen eraan en in het land laait het debat over allerhande onderwerpen weer op. Wat mij hierin opvalt, is de volledige overtuiging van het eigen gelijk, waarbij totaal niet open wordt gestaan voor andere zienswijzen. Mensen zijn zeer kritisch op het functioneren of de mening van andere mensen, maar zijn zelden kritisch op het eigen denken en functioneren.

Een bekende en vaak bediscussieerde oorzaak hiervan is de zogenoemde 'bubbel'. Door de onuitputtelijke (online) beschikbaarheid van informatie, kennis en opinies heb je in theorie de mogelijkheid om je volledig over een onderwerp te laten informeren. Maar de praktijk is dat je, onder andere door algoritmes of je sociale omgeving, vaak enkel dát deel van de informatie tot je krijgt dat je huidige denkrichting bevestigt. Gevolg is dat mensen nog overtuigder worden van hun eigen mening.

In de bedrijfsvoering noemen we zo'n bubbel bedrijfsblindheid. Behalve de enorme hoeveelheid kennis en ervaring die varkenshouders zelf bij zich dragen, geldt ook hier dat er daarnaast een onuitputtelijke hoeveelheid informatie, kennis en opinies beschikbaar is. Om hier echt voordeel uit te halen moet je, zonder met alle winden mee te waaien, af en toe uit je bubbel stappen en je eigen denken bekritiseren.

Je bent je zelden bewust van een bubbel, dus dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Een sterk team van kritische adviseurs om je heen verzamelen helpt, waarbij data-analyse een erg waardevolle ondersteuning kan zijn.

Maar ook bij het gebruik van data blijft het belangrijk kritisch te blijven. Cijfers liegen niet, maar je moet opletten of je naar het juiste verhaal luistert. Door data in de verkeerde context te plaatsen of eenzijdig op enkele kenmerken te sturen, kun je namelijk vol overtuiging de verkeerde kant op gaan. Denk aan de toeslagenaffaire, waarbij eenzijdig op het voorkomen van fraude werd gestuurd.

Ik zie ook in de varkenshouderij te vaak een op data gebaseerde tunnelvisie op één bepaald kenmerk, waarbij andere kenmerken uit het oog worden verloren. Het goede nieuws is dat technieken steeds beter in staat zijn het grotere plaatje (realtime) in beeld te brengen. Hiermee kun je gebalanceerd sturen op veel verschillende kenmerken tegelijk en ook direct het (ongewenste) effect op andere kenmerken zien. Hiermee breek je de bubbel en voed je een gezonde discussie over de te varen koers. Je moet er alleen wel voor openstaan.

Tom van Horrik
Adviseur vleesvarkenshouderij/ manager digitale ondersteuning en ontwikkeling bij Topigs Norsvin