Ontmanteling en ondernemerslust
Het is al ruim een jaar niet meer vanzelfsprekend om als vakredacteur frequent de boer op te gaan. En ga ik op pad, dan is dat een welkome onderbreking van het thuiswerken. Met grote interesse pik ik dan veranderingen op. Ontwikkelingen lijken afgelopen jaar harder te gaan dan voorheen. De sporen van de saneringsregeling en de ondernemerslust trekken dan aan mijn ogen voorbij.
Als ik mijn dorp uitrijd, passeer ik een familiebedrijf waar het erf altijd keurig op orde is, de luchtwassers hun werk doen, het licht ‘s morgens vroeg al aan is en ‘s nachts altijd lampen branden in kraamafdelingen. Dat alles is passé en dat kondigde zich enige tijd geleden al aan. Plots lag er een berg zwarte grond achter de stallen. Een paar weken later lag er een hoop geel zand naast. Het erf ligt intussen vol met gedemonteerde stalinrichting.
Een aantal kilometers verderop merkte ik ruim een maand terug een vergelijkbare ontwikkeling op bij een vleesvarkensbedrijf. Kort daarna waren de luchtwassers en silo’s verdwenen. En wat later was het een drukte vanjewelste op die locatie met ‘stalkarkassen’. De golfplaten waren eraf, maar de muren, de spanten met daaronder de Dupanel-isolatie en het centrale luchtkanaal stonden nog fier overeind. Het ontmantelen gaat pijlsnel. Het lijkt op een grote bouwput, maar dan in omgekeerde volgorde.
Soms zet ik de neus van de auto de andere kant op. Ook aan die kant verandert het agrarisch landschap. Een voormalig varkensbedrijf is van de aardbodem verdwenen en op die locatie is een varkensbedrijf met een flinke omvang gekomen. Deze ontwikkeling voltrok zich weliswaar in een minder snel tempo dan het saneren van het vleesvarkensbedrijf enkele kilometers verderop. Dynamisch was het wel. Het uitgraven, maken van bekisting, storten van beton, de aanvoer en het plaatsen van bouwmaterialen, luchtwassers, silo’s en stalinrichting.
Nu heerst rust aan het bouwfront. De nette en strakke varkensstallen zijn in gebruik genomen en de biologische luchtwassers moeten hun nut bewijzen. Want waar varkensbedrijven vanwege geur worden gesaneerd, moeten nieuwe bedrijven geen nieuwe problemen creëren. Groeien en ontmantelen liggen soms letterlijk kort bij elkaar.
Jos Thelosen
Varkensredacteur