Laatste zet reductie antibiotica effectief met coach

Over het algemeen gaat het antibioticagebruik in de varkenshouderij omlaag. Steeds meer bedrijven komen bij de norm op 'groen' te staan. Een klein aantal bedrijven blijven echter in de 'rode' norm hangen en hebben moeite stappen vooruit te maken.

Eerste stap de te hoge dierdagdosering terug te brengen is een gezamenlijk aanpak die varkenshouder, dierenarts en voer- en/of bedrijfsadviseur opzetten. In veel gevallen is dat al effectief. Als de stappen vooruit onvoldoende van de grond komen, schuift er in volgende stap van de gestructureerd aanpak een externe coach aan bij dat overleg.

Kijken met een frisse blik

De coach kijkt met vreemde ogen en een frisse blik naar de aanpak. Prinsen spreekt over de 'focus op het proces' en de stap wat in de gezamenlijke verantwoordelijkheid wordt aangepast om de diergezondheid te optimaliseren.

Prinsen onderzocht of de gestructureerde aanpak helpt om het antibioticagebruik te verlagen. 'Wat ik zie op alle bedrijven is een neerwaartse trend in het gebruik. Op bedrijven met speenbiggen is de daling het grootst. Maar op vleesvarkensbedrijven was de overschrijding ook minder groot.'

In totaal is het onderzoek met 57 bedrijven gestart en hebben uiteindelijk 47 bedrijven – 29 vermeerderingsbedrijven en 18 vleesvarkensbedrijven – vrijwillig meegedaan.

Veranderen kost tijd

'Op een gegeven moment heb je een bepaalde manier van werken met elkaar. Dat veranderen kost tijd', ziet Prinsen. Ook speelt erop een varkenshouderijbedrijf meer dan alleen diergezondheid zoals alle perikelen rond stikstof of de actuele marktsituatie. 'Dat helpt niet om altijd focus te houden.' Ze merkt dat de inbreng van de externe coach dan tot meer focus en verandering leidt.

Tussen 2010 en 2020 daalde het gebruik van antibiotica in de varkenshouderij met 61 procent. In de praktijk ligt het antibioticagebruik op driekwart van de bedrijven binnen de actiewaarden op 'groen'.

De verlaging in het antibioticagebruik zet nog steeds door. De IKB's schrijven 'rode' bedrijven eens per jaar aan waarna een stappenplan in werking treedt.

Gestructureerd aanpak in tweede jaar

Vanaf het tweede jaar dat een bedrijf 'rood' scoort draait het ook om een gestructureerde aanpak tussen varkenshouder, dierenarts en externe adviseur. In het derde jaar 'rood' wordt daar een onafhankelijke coach aan toegevoegd.

'Waar ik blij mee ben is dat die aanpak voor de meeste bedrijven werkt. In het onderzoek zien we echt een daling in het gebruik en de groep 'groene' bedrijven groter worden', concludeert Prinsen.