Healthy Climate Monitor legt pijnpunten klimaat bloot
Zeugenhouder Jeroen van Dijk kampte met oor- en staartbijten bij de opfokgeltjes in zijn gerenoveerde afdeling. Lennert Teuwen, specialist zeug en big van Agrifirm, pakte dit gedrag aan met de Healthy Climate Monitor. 'De bijtproblemen lijken weg.'
Bijna een jaar geleden stapte Van Dijk over op de aankoop van tienweekse fokgeltjes. Voor die tijd kocht hij dekrijpe zeugen aan. Financieel levert hem dat niet of nauwelijks voordeel op. Hij nam de stap vooral om de gezondheidsstatus van zijn zeugenstapel verder te verbeteren. De jonge fokgeltjes komen zes weken in de eerste afdeling en schuiven vervolgens door naar de volgende afdelingen.
Voor de opfok van de gelten heeft de zeugenhouder een bestaande stal van binnen compleet gerenoveerd. De ventilatie van de kleine afdeling met vier hokken voor in totaal 48 geltjes gaat met voergangventilatie. De verse lucht van buiten komt eerst in een voorruimte, de aanvoer van buiten gaat met een regelbaar inlaatventiel. In de vloeren zit een rondpompsysteem dat de warmte van de zware naar de lichte dieren transporteert.
Verbouwing
Op het eerste oog leek alles prima voor elkaar. Toch zag Van Dijk dat het niet goed ging. De geltjes beten elkaar in de oren en staarten. In eerste instantie werd nog gedacht dat het kwam doordat het na een verbouwing altijd een tijdje duurt voordat alles goed op temperatuur is. Maar bij de volgende rondes waren er weer problemen. Daarom werd zeugen- en biggenspecialist Lennert Teuwen ingeschakeld. 'Als er klanten zijn met lastige problemen, gaan we daarnaartoe. We hangen dan om te beginnen een van onze Healthy Climate Monitors in de afdeling om te kunnen zien wat er gebeurt', legt hij uit.
Er is veel minder onrust, het liggedrag is goed en tot nu toe is er niet of nauwelijks bijterij
Dat kunnen zien is letterlijk op te vatten. De Healthy Climate Monitor heeft namelijk een camera die elke twee minuten een beeld maakt. Daarnaast is de monitor uit te rusten met meerdere sensoren. Er zit standaard een temperatuur-, luchtvochtigheids- en CO2-sensor op. Verder kunnen er nog een ammoniaksensor, stofmeter en bijvoorbeeld een infraroodcamera bij worden geplaatst.
Met de Healthy Climate Monitor bleek snel dat het klimaat niet goed was. De pas opgelegde geltjes lagen niet op de dichte vloer, maar daar net achter op het rooster in buikligging. 'Een duidelijk teken dat ze zich niet prettig voelen', zegt Teuwen. 'De geltjes probeerden weg te komen van een koude luchtstroom. Ze raken hierdoor gestrest en gaan als reactie elkaar bijten.'
Foute instelling
Uit de instellingen van de klimaatcomputer bleek waar de fout lag. De temperatuurinstelling was niet juist. Die stond de hele zes weken, dus vanaf opleg, op 21 graden.
Dat werd gewijzigd naar een curve van 26 graden bij opleg naar 20,5 graden na zes weken. Het ventilatieniveau daalde hierdoor flink. Dat loste nog niet alles op. In het achterste hok in de afdeling kwam nog steeds meer verse lucht binnen dan in het voorste hok. Eerst is de temperatuurvoeler verplaatst en daarna kwam er nog een plank achterin de voergang net onder de hokafscheiding.
Camera en sensoren
'Het mooie van de Healthy Climate Monitor is dat ik via de camera en sensoren voortdurend kan zien of het goed gaat', weet Teuwen. 'Via de app kan ik snel aanpassingen doorgeven. Na de aanpassingen in de curve, het verhangen van de sensor en met de plank was het bijna goed. We hebben het minimumventilatieniveau nog een beetje verlaagd en de plank iets groter gemaakt.'
Nu ligt er ruim een week een nieuw koppel fokgeltjes in de afdeling en het lijkt goed te gaan. Van Dijk: 'Er is veel minder onrust en het liggedrag is goed. Tot nu toe is er niet of nauwelijks bijterij.'