Vroege detectie mycoplasma houdt problemen beperkt

De periodieke bloedonderzoeken die bedrijfsdierenarts Diedrich Hendrickx van DAC ZuidOost uitvoerde, wezen niet op 'mycoplasmaverdacht'. Toch kreeg Van den Boomen, die zijn KDV-varkens levert bij slachterij Westfort, een uitslag van het periodiek longonderzoek waaruit bleek dat er wel iets speelde. Dierenarts Steven Van Colen van Ceva Santé Animale ontdekte bij het beoordelen van de longen van zijn vleesvarkens schade door Mycoplasma hyopneumoniae.

Dat er bij de vleesvarkens in de stal en bij de bloedmonitoring nog niets merkbaar was, kan Van Colen die voor KDV longonderzoek met het Ceva Lung Program (CLP) uitvoert, wel verklaren. 'De biggen werden zoals gebruikelijk op drie weken leeftijd gevaccineerd tegen mycoplasma. Maar omdat de biggen via de biest een goede maternale immuniteit meekregen, kon het vaccin mogelijk niet goed aanslaan.'

Einde van de ronde

Op het vleesvarkensbedrijf van Van den Boomen in het Brabantse De Rips kon daardoor de mycoplasma doorbreken aan het einde van de ronde. Van Colen: 'Daardoor was het nog niet te merken aan hoesten of slechtere resultaten. Als de infectie pas kort voor de slacht plaatsvindt, vind je deze niet in het bloedonderzoek terug.'

Samen met alle partijen is besloten tot gericht onderzoek. Opnieuw zijn bloedmonsters genomen om te controleren of het enttijdstip van circo en mycoplasma optimaal was. Bij Westfort zijn de longen nogmaals gescoord en stukken aangetaste longen in het laboratorium onderzocht. Dat toonde aan dat mycoplasma wel degelijk voor longproblemen bij de varkens zorgde en dat op een later moment vaccineren beter zou zijn.

Vaccineren

'In goed overleg is de zeugenhouder een week na spenen gaan vaccineren', zegt Hendrickx. 'Ook is overgestapt van een combinatievaccin tegen circo en mycoplasma naar Hyogen. Dit is een mycoplasmavaccin op basis van een hoogvirulente stam dat vlak voor het vaccineren werd gemengd met Circovac.'

Voordat de nieuwe vaccinatiestrategie zijn uitwerking kon hebben, kregen de vleesvarkens toch mycoplasmaproblemen. 'De varkens hoestten nu wel duidelijk en ze groeiden uit elkaar', zegt Van den Boomen. 'De gemiddelde groei en voerconversie gingen onderuit evenals het geslacht gewicht.'

Infectiedruk extra verlagen

In overleg met het deskundigenteam is meteen besloten om een korte periode een tweede mycoplasmavaccinatie in te zetten. Dit zorgt voor een snellere daling van de infectiedruk. Snel daarna daalde het percentage aangetaste longen. 'Een maand lever ik nu vleesvarkens die volgens de nieuwe strategie zijn gevaccineerd. De technische resultaten zitten weer op het niveau van voor de problemen en ik verwacht dat het alleen maar beter wordt. Door de vroegtijdige slachtlijndetectie is de schade relatief beperkt gebleven', zegt de ondernemer.

Voortvloeiend uit deze praktijkervaring is een samenwerking opgezet tussen Westfort, DAC ZuidOost en Ceva Santé Animale om ook bij andere bedrijven de resultaten van het periodiek uitgevoerde longonderzoek strikt te volgen. 'Onze dierenarts Lydie van den Crommenacker-Konings zal die samenwerking coördineren en samen met Van Colen en dierenarts Arjan van der Heide van KDV/Westfort het CLP uitvoeren', licht Hendrickx toe. 'Ook zullen wij niet-KDV-vleesvarkensbedrijven volgens de CLP-methode gaan scoren om een betere vergelijking te kunnen maken tussen bedrijven en de doorgevoerde maatregelen. Samen gaan we voor gezonde varkenslongen.'