Onderzoek naar hittestress tjdens transport slachtzeugen nodig
Zeugen die op transport gaan naar de slachterij kunnen welzijnsproblemen ondervinden door onder andere hittestress en vechten. UIt een review van het Europese referentiecentrum voor dierenwelzijn bij varkens (EURCAW-Pigs) blijkt dat er nog te weinig gerichte onderzoeken met zeugen zijn utigevoerd.
De onderzoekers geven aan dat er drie belangrijke aandachtspunten die een probleem kunnen zijn voor het dierenwelzijn van slachtzeugen vlak voor en tijdens het transport naar de slachterij. Dat zijn de fitheid voor transport, vechten door het bij elkaar komen van zeugen die elkaar niet kennen en hittestress.
Het fit zijn voor transport is volgens het onderzoek voor zeugen erg belangrijk. Zeugen lopen meer kans dan vleesvarkens dat gezondheidsproblemen als bijvoorbeeld kreupelheid tijdens het transport verergeren. Voor het op transport gaan moet de gezondheidstoetsand van de zeugen dan ook goed worden beoordeeld.
Verzamelen in speciale ruimte
Vechten doordat zeugen bij elkaar komen die elkaar niet kennen kan al gebeuren bij het verzamelen van de slachtzeugen de dag voor transport. Het onderzoek geeft aan dat het goed zou zijn om een speciale ruimte te hebben om de zeugen in te verzamelen. Daar kan het beste veel plaats zijn en meerdere schotten waar de zeugen zich achter kunnen verschuilen. Strooisel op de vloer wordt aanbevolen en het plaatsen van meerdere drinkpunten. Dat zou het vechten op de vrachtwagen kunnen verminderen.
Bij het vervoer van zeugen naar de slachterij, zal een vrachtwagen doorgaans meerdere bedrijven langsgaan om zeugen te verzamelen. Vanwege de bioveiligheid is het dan beter om de zeugen liefst zo ver mogelijk van het bedrijf af klaar te zetten. Zeker als de zeugen elkaar nog niet kennen kunnen ze dan gaan vechten. En in de tijd die ze in deze ruimte verblijven krijgen ze doorgaans geen eten en ook niet altijd drinkwater.
Hoe lang vasten
Een periode van vasten hoort wel bij het voorbereiden op het transport. Dan hebben de dieren minder last van wagenziekte en is er op de slachterij minder risico op bevuiling van het karkas door een vol maagdarmpakket. Wel stellen de onderzoekers dat het lastig is om aan te geven hoe lang de periode van vasten mag zijn. Zeker voor de zeugen die uit het kraamhok komen en gewend waren aan hoge voerniveau's. Te lang vasten kan ook weer leiden tot vechten.
Hoe lang zeugen zonder water kunnen is niet duidelijk. Bij een onderzoek met transportduur tussen de 1 en 8 uur gingen zeugen bij aankomst op de slachterij duidelijk sneller drinken bij de langere transportduren. Als de zeugen het warm hadden waren ze dan wel aan het twijfelen tussen gaan liggen om af te kunnen koelen en drinken om de dorst te lessen.
Hittestress probleem
Een van de grootste risico's voor de zeugen tijdens het transport is hittestress. Zeugen zijn zwaarder en hebben in relatie tot hun lichaamsgewicht een kleiner huidoppervlak waar ze warmte kunnen kwijtraken. Daarbij hebben ze een dikkere speklaag wat de warmteafgifte belemmert. Zeugen hebben een veel lagere comfortzone voor hun lichaamstemperatuur dan vleesvarkens die ligt op zo'n 20 graden.
Dat er tijdens het transport geregeld een stilstand is om zeugen bij te laden maakt het lastiger. De temperatuur kan dan in 10 minuten tijd zomaar 7 graden oplopen. Het advies is dan ook om zo min mogelijk stilstand te hebben tijdens het transport en als dat gebeurt liefst in de schaduw.
Meer onderzoek naar hittestress tijdens het transport is volgens de onderzoekers nodig. Het meten van de temperatuur moet dan wel midden in de vrachtwagen gebeuren. Sensoren die in de wanden zitten geven geen goede indicatie omdat die te veel worden beïnvloed door de buitentemperatuur en de temperatuur in de wagen geregeld onderschatten.
Bij dit onderzoek zou dan oo gekeken moeten worden naar zaken als de minimale hoogte die boven de zeugen nodig is en of zeugen tijdens het transport moeten kunnen gaan liggen en hoeveel ruimte nodig is. Het lijkt er op dat ze liever staan tijdens het transport. Om te voorkomen dat staande dieren in de problemen komen is rustig rijgedrag van de chauffeur van belang.