Rabobank: productie en consumptie varkensvlees gaan verder dalen

Tot nu toe is gemiddeld genomen nog geen sprake van een afname van de vleesconsumptie, ook al wordt dat wel gedacht. De consumptie van varkensvlees is in tien jaar dus wel gestaag afgenomen en bij rundvlees is die afname 0,1 procent. Daarentegen is de consumptie van pluimveevlees met 1,1 procent gestegen, waardoor de totale vleesconsumptie in de Europese Unie, inclusief het Verenigd Koninkrijk, jaarlijks met 0,1 procent is toegenomen.

De verwachting is dat de dalende trend doorzet voor rund- en varkensvlees. Maar ook de productie van pluimveevlees komt onder druk te staan door de toenemende welzijnseisen. In eerste instantie remt dat de groei van de productie, daarna zal het leiden tot een afname van pluimveevlees in de komende vijf tot tien jaar.

Hogere kosten en eisen

De productie van rund- en varkensvlees neemt waarschijnlijk ook verder af, doordat de productiekosten toenemen door onder andere hogere eisen aan dierenwelzijn en duurzaamheid. Daarmee verslechtert de concurrentiepositie. Voor rundvlees speelt de afname van de melkveestapel door een toenemende melkproductie ook een rol.

De dalende vleesproductie zal niet alleen leiden tot minder export, maar ook tot minder aanbod voor de consument. Dat geldt ook voor pluimveevlees. Als pluimveebedrijven hun oppervlakte niet mogen vergroten, kunnen de toenemende welzijnseisen leiden tot een daling van de productie van 40 procent.

Ook al zou de vraag naar pluimveevlees toch verder groeien, dan is dat niet te vertalen naar een groei van de consumptie. De prijsvoordelen van pluimveevlees ten opzichte van de andere vleessoorten nemen af en de consumptie kan dalen.

Aankoopgedrag consumenten

Overigens zijn er volgens Rabobank nog weinig aanwijzingen dat consumenten hun aankoopgedrag veranderen op basis van gezondheidstrends, dierenwelzijn of milieu. De verschillende concepten in Europa hebben nog steeds maar een relatief klein marktaandeel. Het al jaren bestaande Label Rouge voor dierenwelzijn heeft in Frankrijk een aandeel van 15 procent, 4 procent bij varkensvlees en 2,5 procent bij rundvlees.

In onder andere Nederland en Duitsland blijkt het ook moeilijk te zijn om interesse te wekken voor meer producten met een hoger dierenwelzijn. De producten zijn duurder en vaak niet goed te onderscheiden van reguliere producten op aspecten als smaak en voedingswaarde.

De jongere generatie staat volgens een onderzoek van Agrifoodmonitor wel meer open voor plantaardiger eten en vleesvervangers. Uit dezelfde studie blijkt dat ze tegelijkertijd frequent vlees eten.

Beschikbaarheid vleessoorten

Volgens het rapport zullen uiteindelijk drie factoren de vleesconsumptie gaan beïnvloeden. Ten eerste de beschikbaarheid van de verschillende vleessoorten waarbij gebruiksgemak, kwaliteitslabels en de beschikbaarheid via onlinekanalen een rol spelen. Bedrijven kunnen er het beste voor zorgen dat ze meerdere producten en verkoopkanalen hebben.

Ten tweede zullen prijs, immigratie, moraal en het milieueffecten van vlees van tijd tot tijd een rol spelen, ook via onlinekanalen. Prijsstijgingen hebben zeker op korte termijn effect, op langere termijn ebt dat vaak weg. In landen met veel immigratie kan er een effect zijn op de voorkeur, minder varkensvlees en meer pluimveevlees bijvoorbeeld.

Claims hard maken

Voor wat betreft het dierenwelzijn en duurzaamheid is het niet altijd gemakkelijk om de wensen van retailers en consumenten in te vullen. Het is voor de producenten wel van belang om plannen te maken voor hoe ze aan die wensen tegemoet kunnen komen. Vooral ook om claims op het gebied van duurzaamheid en dierenwelzijn hard te kunnen maken, zodat ze een vergoeding voor de kosten kunnen krijgen.

Rabobank verwacht ten derde dat zaken als gezondheidsaspecten, traceerbaarheid van producten en vertrouwen in productieketens van belang zijn voor de consument. Ook al is er nog weinig bewijs dat deze factoren een relatie hebben tot de consumptie.