'Bedrijfsoverdracht: en de andere kinderen dan?'

Dit is een voorbeeld van hoe het ging bij een bedrijfsoverdracht eind vorig jaar. De betreffende ouders – en dus oorspronkelijke eigenaren van het varkensbedrijf – hebben de voorwaarde gesteld dat de andere kinderen worden meegenomen in hoe het proces van de bedrijfsovername is verlopen.

Er werd een moment geprikt waarop het gehele gezin bij elkaar kon komen. Na een kop koffie en thee met een lekkere koek start de uitleg. Om de klokken gelijk te zetten is mij gevraagd om het proces van de bedrijfsopvolging toe te lichten. Hierbij blijkt al snel dat ik te vlug vooruit wil en te moeilijke woorden gebruik.

Na een paar minuten vraagt een van de kinderen: 'wat is eigenlijk de fiscus?'. Dat is een goede vraag, want ik bedoel natuurlijk de Belastingdienst. Weer een paar minuten later komt de vraag: 'wat bedoel je met aandelen?'. Wederom een goede vraag, net zoals: 'wat betekent het woord successie?'. Ook weer zo’n ingewikkelde term.

Een gesprek met het gehele gezin brengt jezelf als adviseur ook weer terug naar de kern. Dingen zo uitleggen dat iedereen het snapt. Ik ben overigens blij dat daar zo'n sfeer hangt dat iedereen die vragen ook durft te stellen.

Aan het einde van mijn uitleg was er ruimte voor vragen of opmerkingen. Dat was ook het moment waarop de bedrijfsopvolger zijn verhaal in eigen woorden kon doen en de ouders dat konden aanvullen. Deze avond is met name bedoeld om te communiceren over de bedrijfsovername en open te zijn naar elkaar.

Voor niemand mag het een verrassing zijn dat ook bij de overdracht van een varkensbedrijf, geschonken wordt aan de bedrijfsopvolger. Ook is het voor iedereen duidelijk dat er voorwaarden zitten aan deze schenking en de vele verplichtingen die een varkensbedrijf met zich meedraagt.

Toch vind ik het prachtig om bij zo’n ingrijpend familiemoment te mogen zijn. Dit was een mooie bijeenkomst waar de warmte van het gezin voelbaar was. Gunning naar degene die het bedrijf overneemt, de rust dat de ouders ook goed achterblijven en de duidelijkheid over hoe wordt omgegaan met een schenking en met de andere kinderen.

Maar het is ook emotioneel, vooral de vader en moeder pinken een traantje weg. Ze vonden het spannend om de bedrijfsoverdracht uit te leggen aan de andere kinderen en het varkensbedrijf definitief door te geven aan de volgende generatie. Om deze avond goed af te ronden, worden worstenbroodjes en drankjes op de tafel gezet. Zo wordt een mooie en toch zakelijke avond warm en gezellig met elkaar afgesloten.

Erik van der Hijden
Eigenaar Farm Advies