Varkenssector ruim onder fosfaat- en stikstofplafond, toch krimp nodig in 2025

De totale fosfaat- en stikstofuitscheiding in de mest van koeien, varkens, pluimvee en ander vee bleef vorig jaar 8 procent onder het voor 2024 geldende fosfaat- (150,7 miljoen kilo) en stikstofplafond (489,4 miljoen kilo). In 2025 wordt het fosfaatplafond aangescherpt tot 135 miljoen kilo en voor stikstof tot 440 miljoen kilo.

De plafonds zijn voor alle sectoren verlaagd. Daarbij heeft minister Wiersma rekening gehouden met de te verwachten krimp door de Landelijke beëindigingsregeling veehouderijlocaties (Lbv) en Lbv-plus voor de piekbelasters. Daarbovenop heeft ze nog een korting toegepast.

De uitscheiding van stikstof en fosfaat via de mest van varkens is sinds 2016 gedaald, mede door een daling van het aantal dieren. In 2024 was er in de varkenssector een afname van de stikstof- en fosfaatuitscheiding met 3 procent.

Ruim onder plafonds 2024

Bij varkens is het plafond voor stikstofuitscheiding 91,9 miljoen kilo in 2024. De uitscheiding ligt daar met 79,1 miljoen kilo stikstof ruim onder. Voor fosfaat was het plafond vorig jaar 36,7 miljoen kilo. De productie van alle varkens samen ligt daar 5 miljoen kilo onder, met 31,7 miljoen kilo.

De pluimveesector liet vorig jaar ook een flinke daling zien van 4 procent. Pluimvee produceerde toen 50,4 miljoen kilo stikstof en 21,9 miljoen kilo fosfaat, flink onder de toegestane plafonds van 54,7 en 24,1 miljoen kilo.

Bij het overige vee, zoals vleesrundvee, paarden, pony's, schapen en geiten, daalde de stikstofuitscheiding in 2024 vergeleken met een jaar eerder met 2 miljoen kilo tot 53 miljoen kilo. De fosfaatuitscheiding van overig vee bleef stabiel op 16 miljoen kilo. Deze bleven daarmee onder de plafonds van 56,4 miljoen kilo voor stikstof en 16 miljoen kilo voor fosfaat.

De stikstofuitscheiding van melkkoeien en het bijbehorende jongvee daalde met 3 procent naar 267 miljoen kilo en komt daarmee onder het plafond van van 2024 uit (286,6 miljoen kilo). De fosfaatproductie van de melkveestapel ligt met 78 miljoen kilo in 2024 wel boven het eigen sectorplafond van 73,6 miljoen kilo.

Aangescherpte sectorplafonds

Dit jaar worden de plafonds voor alle sectoren aangescherpt voor zowel fosfaat als stikstof. Met name het fosfaatplafond voor varkens daalt flink naar 27,8 miljoen kilo en voor stikstof gaat het naar 70,3 miljoen kilo. Wiersma heeft hierbij de te verwachten krimp van de varkensstapel al ingerekend en toch nog een korting toegepast.

De plafonds voor pluimvee dalen ook flink naar 48,4 miljoen kilo stikstof en 20,3 miljoen kilo fosfaat. Voor overig vee gaan ze naar 53,5 miljoen kilo stikstof en 15,1 miljoen kilo fosfaat. Het stikstofplafond voor melkvee komt uit op 267,8 miljoen kilo. De opgave voor fosfaat is daar groter; dat plafond zakt naar 71,8 miljoen kilo.