Iedere schakel in de mestketen moet een certificaat krijgen op basis van een aantal goed controleerbare kenmerken. Dat geldt voor varkenshouders tot en met de afzet van eindproducten. Schakels mogen alleen onderling mest leveren als ze gecertificeerd zijn. Dat moet fraude bij de mestafzet gaan voorkomen, staan in het plan dat Cumela, samen met LTO Nederland, de POV en TLN (transportsector) aan landbouwminister Carola Schouten heeft aangeboden.
Het opzetten van een kwaliteitskeurmerk in de mestketen is volgens Schouten een eerste stap naar het structureel uitbannen van mestfraude. Alleen dan wil de LNV-minister geld en tijd steken in het vitaal krijgen van die sector. “Het is een van de weinige overlevingskansen die jullie de komende jaren zullen krijgen.” Dat stelde Schouten tijdens een POV-ledenbijeenkomst op 18 december in Heteren.
“De komende periode zullen de controlekenmerken worden vastgelegd, door met alle partijen om tafel te gaan”, zegt Hans Verkerk, secretaris bij Cumela. Hoe de controlekenmerken er uit gaan zien kan hij nu nog niet te zeggen.
De POV laat weten dat er bij het nieuwe borgingssysteem rekening wordt gehouden met de uitspraak in de lopende MINAS-procedures die het College van Beroep voor Bedrijfsleven (CBB) medio 2018 behandeld. Bij deze procedures speelt dat de huidige systematiek van wegen en bemonsteren ertoe leidt dat mineralenbalansen niet sluitend zijn en ondernemers hierdoor boetes krijgen.
Het ministerie zal de mestregels vereenvoudigen en zal het grote aantal uitzonderingen in schrappen. Schouten meet daarmee ook haar verantwoordelijkheid in de fraudeaanpak. Ze laat weten dat ze het toezicht zal verscherpen. Dit voorjaar wordt hiermee een begin gemaakt in Oost-Brabant. Verder zullen fraudeurs niet meer in aanmerking komen voor subsidies. Veehouders, mesttransporteurs en andere partijen in de mestketen zullen ook moeilijker leningen krijgen.
Het gaat zeker wel een jaar duren voordat het certificatensysteem met borging er is. Het blijft de verantwoordelijkheid van de sector om dit op te zetten. De POV geeft aan bij het overleg betrokken te blijven om de belangen van de varkenshouderij te borgen. Belangrijk daarbij is dat het plan niet mag leiden tot een kostprijsverhoging voor de varkenshouders. Minister Schouten houdt wel de vinger aan de pols. Ze zal ieder kwartaal bij het overleg aansluiten en de voortgang van de ontwikkelingen bijhouden.