Speekseltouwen zijn een goed hulpmiddel voor PRRS-onderzoek bij de gespeende biggen. Bijna alle biggen in het hok bijten er in, waardoor er via het speekseltouw veel dieren ineens worden bemonsterd. Zeugenhouders krijgen hiermee op een gemakkelijke en diervriendelijke wijze een goede indruk van de PRRS-situatie op hun bedrijf.
Als er op een zeugenbedrijf sprake is van een PRRS-besmetting dan zal dit vrijwel zeker zijn terug te vinden bij de gespeende biggen. “Aan het einde van de opfok is dan meestal vrijwel 100 procent van de biggen besmet”, zegt Anke Verhaegen, dierenarts bij Zoetis. “Speekseltouwen zijn dan een handig hulpmiddel om het PRRS-virus op te sporen omdat het PRRS-virus lang in het speeksel is terug te vinden, langer dan in bloed. Dat komt omdat het PRRS-virus zich nestelt in de witte bloedcellen die in de tonsillen (amandelen) in de keel zitten.”
Blijkt uit het onderzoek dat het PRRS-veldvirus op het bedrijf aanwezig is, dan hoeft dat niet direct te betekenen dat er ook problemen zijn. Dat vraagt nader onderzoek. Het PRRS-virus kan zorgen voor verwerpers of zwakke biggen maar dat hoeft niet. Wel kan het PRRS-virus, zoals bekend, de afweer van het varken verzwakken en dan kunnen er hierdoor op het bedrijf problemen zijn met bijvoorbeeld Streptokokken of andere ziekten. “Zijn er verwerpers en zwakke biggen en is er een positieve PRRS-uitslag dan is het meestal zeker dat het PRRS-virus de oorzaak is van de problemen”, zegt Verhaegen. “In andere gevallen is nader onderzoek op het bedrijf nodig.
Afstemmen op prevalentie
Als uit het speekselonderzoek blijkt dat er een PRRS-besmetting is kan het zinvol zijn om bloedonderzoek uit te gaan voeren. “Daarbij is het dan wel belangrijk om het aantal monsters af te stemmen op de prevalentie, dat is het aantal dieren dat met het PRRS-virus besmet is”, voegt Tim van Sprang, varkensdierenarts bij Slingeland dierenartsen toe. “Als het virus maar bij 10 procent van de biggen aanwezig is moet je 29 monsters nemen om met 95 % zekerheid te weten dat je het vindt. Is 50 procent van de biggen besmet dan weet je het al bij 5 monsters vrij zeker.”
Hele biosecurity doorlichten
Mochten er dan op het bedrijf problemen zijn door het PRRS-virus dan is het niet zo dat vaccineren dan maar direct moet. “Het is nodig om de hele biosecurity op het bedrijf goed onder de loep te nemen, zowel extern als intern”, zegt Van Sprang. “Dat blijkt ook wel duidelijk uit de ervaringen van Mark Steentjes. Je bent PRRS niet zomaar kwijt.” “Het vaccin is niet het voornaamste”, zegt Verhaegen. “Wel een hulpmiddel om PRRS onder controle te krijgen.”
Zeugenhouders die inzicht willen krijgen in hun PRRS-status kunnen zich aanmelden via www.checkPRRS.nl voor het onderzoek van Zoetis met de kauwtouwen. Bij het pakket zit een retourdoosje met koelelementen om ervoor te zorgen dat het monster in goede conditie bij het laboratorium terecht komt.
Bekijk hier de fotoreportage over de intensieve monitoring.