Roep uit het verleden

Wij vieren een heel jaar lang dat we 75 jaar bevrijd zijn van de bezetting in de Tweede Wereldoorlog. Tal van herdenkingen en bezichtigingen worden er gehouden om maar niet te vergeten dat we in vrijheid leven. Enkele voorbeelden daarvan in Nederland zijn de herdenking van de slag om de Schelde in Terneuzen en Market Garden: het oprukken van de geallieerden vanuit België via Eindhoven en Grave richting Nijmegen en Arnhem. Het jaar zal onder andere afgesloten worden met de Invictus games in Den Haag op 9 mei 2020. Dit zijn sportieve spelen voor soldaten die in een oorlog een handicap hebben opgelopen.

In het laatste jaar van deze Tweede Wereldoorlog heeft Nederland in 1944-1945 een vreselijke hongerwinter meegemaakt en zijn er tussen de 20.000 en 30.000 mensen gestorven door honger en kou. Na de bevrijding en tijdens de wederopbouw is besloten dat we dit - honger door voedselgebrek - nooit meer willen meemaken. Kartrekker Sicco Mansholt zette namens de regering de boeren aan om meer voedsel te produceren zodat dit voor iedereen voldoende en betaalbaar beschikbaar was. Hij werd hierbij ondersteund door Marshall-gelden uit de Verenigde Staten.

Heden ten dage kunnen we ons dit alles niet meer voorstellen en zeggen velen dat de boeren te veel produceren. Er wordt in Nederland meer geproduceerd dan we als bevolking nodig hebben en dit zorgt er mede voor dat voedsel voor iedereen in voldoende mate aanwezig en betaalbaar is. Keerzijde is dat negatieve effecten van het produceren van voedsel maatschappelijk minder worden geaccepteerd en er regels worden gemaakt die de overlast tegen moeten gaan. Deze regels werken kostenverhogend, met als gevolg dat deze enkel kunnen worden gecompenseerd met uitbreiding van productie om toch een boterham als boer te kunnen verdienen. Met andere woorden: een neerwaartse spiraal.

En dan wordt er door iemand geroepen dat het aantal van varkens en kippen moet worden gehalveerd om de woningbouw in Nederland te redden. Niet echt het juiste tijdstip en een klap in het gezicht van families die zich ingezet hebben om het streven - nooit meer honger - een gezicht te geven. Duidelijk is dat - al zonder deze uitspraak - meer dan 50 procent van onze boeren gaat verdwijnen en dat zullen er in de toekomst nog wel meer worden. Enerzijds komt dat omdat er minder opvolgers zijn en anderzijds doordat de strenge regels en de hoge investeringen die moeten worden gedaan een blok aan het been vormen voor de blijvers.

Het is makkelijk om iets te roepen zonder dat je er feeling mee hebt en andere belangen belangrijker vindt. Mijn pleidooi is op te letten met dit soort ondoordachte uitspraken. In het verleden was er eens een keizerin die richting het hongerlijdend volk zei: 'let them all eat cake'. Het gevolg was de Franse revolutie.

Jan van de Weem
Bedrijfsleider Manstal vleesproductie Melderslo