Stalkoeling snel rendabel

Bewijzen dat koelen ook een gunstig effect heeft op de technische prestaties bij zeugenbedrijven, liggen niet voor het oprapen. Dat was reden voor Robbert Jacobs, technisch specialist zeugen/biggen bij ForFarmers, om in het Agroscoop-managementsysteem te duiken en een gerichte selectie te maken. ‘Wel of geen koeling is een van de kenmerken waarop we kunnen selecteren. Voor de zomer van 2019 was 20 procent van de zeugenbedrijven in de database voorzien van een vorm van koeling in de kraam- en dekstal.’
In de analyse heeft Jacobs gekeken naar het effect van koeling op het verloop van de technische resultaten. Er is geen onderscheid gemaakt in het type koelsysteem, de gebruikte voersoorten en de toegepaste voerschema’s uit het NOVA- en Protect VS-concept om zeugen beter in productie te houden.

400 biggen extra

Het eerste wat Jacobs opviel was dat de zeugenbedrijven door te koelen, betere technische jaarresultaten behaalden. Doordat er minder hittestress was, was de zomerdip beduidend kleiner en speende de groep bedrijven met koeling op jaarbasis 0,4 big meer. ‘Voor een bedrijf met 1.000 zeugen zijn dat toch gauw 400 biggen per jaar extra’, becijfert Jacobs. ‘In 2019 was de netto opbrengst voor een extra afgeleverde big ruim 45 euro. Koeling bracht in die situatie dus ruim 18.000 euro meer op.’
Om te zien op welke punten koelen het verschil maakte, zette de ForFarmers-specialist verschillende kengetallen op een rijtje. Zo was er een duidelijk onderscheid in het uitvalspercentage onder de zeugen in de periode met hitte.
‘Bedrijven zonder koeling hadden een 5 procent hogere piek in de uitval in vergelijking met de bedrijven met een vorm van kraamstalkoeling. Voor zowel de gezondheid en het welzijn als voor de prestaties van de zeugen is koelen gunstiger’, stelt Jacobs. ‘Maar ook de zeugenhouder heeft er baat bij als het frisser is in de stal. De kraamzeugen blijven fitter, ze nemen hun voer goed op en er is minder uitval.’

Minder herinseminaties

Diverse andere kengetallen vielen eveneens positiever uit voor bedrijven met koeling. Zo kwam het percentage herinseminaties bij de koelgroep op jaarbasis een half procent lager uit. Het afbigpercentage na de eerste inseminatie, een resultante van het lagere percentage herinseminaties en de verminderde uitval van zeugen, lag 1,2 procent hoger voor bedrijven met koeling.
Een laatste voordeel dat Jacobs blootlegde, was de bigoverleving in de kraamstal in de zomerperiode. Bij bedrijven met koeling was dat een half procent hoger. ‘Op verschillende fronten loont het voor zeugenhouders om te investeren in koeling’, concludeert Jacobs.