Boeren en hun vrouwen...

Momenteel ben ik hoogzwanger van ons derde kindje en wordt de vergelijking met de zeug aan tafel hier ook wel eens gemaakt. Zelf ben ik niet zo'n held met zwanger zijn. Het is allesbehalve routine en ik krijg altijd weer erg veel respect voor die dragende zeug. We hebben toch erg goede moeders in de stal zitten die met rust en precisie worden verzorgd. Ik denk dan ook regelmatig na wat ik kan leren vanuit mijn eigen zwangerschap, zodat we dat ook bij de zeugen kunnen toepassen. Er zijn genoeg overeenkomsten, maar ook verschillen.

Zo wil ik natuurlijk dat mijn kindje gezond op de wereld komt en voldoende beschermd is tegen bepaalde ziekten. Daar zit een aanzienlijk verschil tussen mens en zeug. Een mens wisselt aanzienlijke hoeveelheid antistoffen actief uit via de moederkoek, ofwel: placenta. Laatst kreeg ik zelf de oproep voor de kinkhoestspuit, zodat de baby al beschermd is bij de geboorte. Bij een varken werkt dit anders. Een placenta van een zeug heeft zes lagen, de placenta van een mens bestaat uit twee lagen. Dit zorgt voor een verschillende graad van maternale immuniteit direct na de geboorte bij de vrucht.

Door de gelaagdheid van de zeugenplacenta is overdracht van antistoffen voor de geboorte totaal verwaarloosbaar. Daarom is de biestvoorziening zo ontzettend belangrijk! Daar zitten de antistoffen in voor de toom biggen. Biest geeft weerstand mee aan de big. Bij biggen komt het er de eerste 24 uur op aan, want dan kunnen de afweerstoffen, immunoglobulinen genaamd, nog door de darmwand van de big heen de bloedbaan in. De natuur is slim, de darmwand is vlak na de geboorte doorlaatbaar voor deze belangrijke stofjes.

Natuurlijk is biest bij de mens ook heel belangrijk en sowieso zijn er allerlei bewijzen dat moedermelk gunstig is, maar bij biggen is dit van cruciaal belang. Voor een goede afweer bij de biggen is het bijvoorbeeld belangrijk dat via de biest PRRS-antistoffen bij de big terechtkomen. Dit is de beste vroege bescherming tegen deze ziekte die mogelijk is. Heb je een vroege besmetting, zorg dan dat je zeugenstapel 'op orde' is met enten, zodat de zeug voldoende maternale immuniteit door kan geven aan de biggen via de biest. De zeug stapelt een week voor het werpen antistoffen op in de biest en zorgt zo voor een veilige bescherming in hun vroege leventje.

Wist je ook dat de biestvoorziening een vaste hoeveelheid is bij de zeug en gelten. Gelten hebben minder biest dan een meerdere worps zeug. De gemiddelde productie van biest zit op 4 kilo (variërend van 1 tot 8 kilo) onafhankelijk van het aantal biggen.

Bij de melkproductie kun je de hoeveelheid stimuleren met het hormoon prolactine, maar bij de biestproductie is dat niet mogelijk. Gemiddeld geeft een zeug 8 tot 12 kilo melk per dag en hoe meer biggen, hoe meer melk. Een goede verdeling over de biggen is daarom erg belangrijk.

De komende tijd ga ik voor mijn eigen kroost zorgen. Dus even geen blog, maar als alles weer op de rit staat, zijn we er weer!

Marjolein van Kilsdonk
Vrouw van een varkenshouder