Vinger aan de pols voor de diergezondheid op uw bedrijf

Hebt u de gezondheidsstatus van uw varkensbedrijf in beeld?

Dat is een vraag die door iedere varkenshouder anders zal worden beantwoord. Wat wordt onder gezondheidsstatus verstaan?
Nederland heeft een officiële status van aujeszky-vrij, vrij van varkenspest en blaasjesziekte en ook vrijwel alle bedrijven zijn vrij van bijvoorbeeld snuffelziekte. Dit is bereikt door goede monitoring en het uitselecteren van besmette dieren. Op vleesvarkensbedrijven wordt salmonella drie keer per jaar door monitoring in beeld gebracht.

Mogelijk weet u dat uw bedrijf vrij is van bepaalde ziekten zoals PRRS, APP of mycoplasma omdat u een SPF-bedrijf hebt en dit inzichtelijk hebt door herhaaldelijk terugkerende monitoring. Of u weet dat u bijvoorbeeld PRRS-vrije biggen aflevert omdat u dit door bloedonderzoek van tienweekse biggen goed inzichtelijk hebt.

Maar het kan ook zijn dat u van veel infecties zoals bijvoorbeeld PRRS geen idee hebt omdat u niet monitort, uw bedrijf in een varkensvrije omgeving ligt of uw bedrijf gesloten is en u daar geen problemen ervaart. De behoefte om onderzoek te doen is dan vaak niet zo groot.

Dreiging van buitenaf

Meestal zal het antwoord echter zijn dat er naast de verplichte onderzoeken ook een monitoring op ziektes zoals PRRS, griep en mycoplasma wordt gedaan. Er is dreiging van buitenaf door omliggende varkensbedrijven of vrachtwagens die langsrijden. De afnemer van de biggen wil graag de status weten. Of u wilt op uw bedrijf de vinger aan de pols houden of juist een stap vooruit maken op het gebied van diergezondheid.

Allemaal goede redenen om de gezondheidsstatus van diverse infectieziekten op uw bedrijf samen met uw dierenarts in kaart te brengen zodat een plan van aanpak kan worden gemaakt.

Uw dierenarts zal met u bespreken hoe deze monitoring eruit zal zien. Welke ziekten zijn van belang en willen we inzichtelijk krijgen? Welke diergroepen worden bemonsterd, hoeveel dieren per groep en welke testen kunnen er worden gebruikt?

De ‘pakkans’ moet natuurlijk zo groot mogelijk zijn, maar aan de andere kant moet deze monitoring praktisch en financieel gezien ook worden afgewogen tegen de informatie die wordt verkregen.

Welke onderzoeken?

Alleen al voor de detectie van PRRS zijn veel soorten testen beschikbaar. Er kan worden gecheckt op afweerstoffen. Die worden aangemaakt door het immuunsysteem na infectie met het PRRS-virus of na vaccinatie. Het onderscheid tussen gevaccineerde of besmette dieren kan hierdoor niet altijd goed worden gemaakt. Alleen de hoogte van de titers kunnen soms een aanwijzing geven of de dieren een PRRS-infectie hebben doorgemaakt.
Het virus zelf kan door middel van bijvoorbeeld PCR-testen worden aangetoond in bloed, slijm uit de luchtwegen, speeksel en bijvoorbeeld vocht dat bij castratie van biggen wordt opgevangen.

Met de DIVA PCR-test kan het onderscheid worden gemaakt tussen gevaccineerde dieren of dieren die besmet zijn met een veldinfectie.
Nog een stapje verder is de sequencing van het virus. Hierbij wordt een gedeelte van het genetische materiaal van het virus zeer uitgebreid in kaart gebracht. Als dit herhaaldelijk wordt gedaan kan bijvoorbeeld worden bekeken hoe het veldvirus eruitziet, of we te maken hebben met een virus dat eerder ook al werd aangetoond op het bedrijf of dat er een insleep van buitenaf is. Het virus kan in een databank worden vergeleken met andere PRRS-virussen.

Wat levert zo’n monitoring op?

Een goede monitoring draagt bij aan de beheersing van ziektes zoals PRRS en griep. Door monitoring en een gerichte aanpak van deze primaire ziekten zullen ook de secundaire problemen verminderen.

We streven naar dieren die allemaal gezond zijn en blijven, goed presteren, zich prettig voelen en waarbij slechts incidenteel antibiotica hoeft te worden ingezet. Een goed inzicht in de gezondheid door routinematige monitoring geeft waardevolle handvatten om deze doelen te kunnen bereiken.

Bekijk meer over:

• Zoetis
• PRRS
• monitoringsplan