Lekkende darmen leiden tot necrosesyndroom

'Sins zijn ontstekingsprocessen met oedeemvorming aan de snuit, oren, staart, gewrichten en klauwen. De ontstekingen hangen samen met de darmgezondheid en openbaren zich al bij biggen van twee tot vijf dagen oud', weet Fink-Gremmels. 'Met het blote oog zie je het niet altijd, maar wanneer je de biggen in de handen hebt tijdens de eerste behandelingen kun je het voelen. In het bloed is het altijd aan te tonen.'

Het syndroom is geen kleine aandoening, maar een echt ziekteproces, gaat ze verder. 'Het heeft vergaande gevolgen voor de ontwikkeling van het dier. We weten inmiddels dat vleesvarkens die als big Sins hebben gehad, tijdens hun leven veel problemen veroorzaken. Bij koeien kennen we iets soortgelijks en heet het Bins: Bovine Inflammation Necrosis Syndrome.'

Wat veroorzaakt Sins?

'Sins is er waarschijnlijk al heel lang. Alleen waren de symptomen nooit zo duidelijk, omdat er standaard werd gecoupeerd', legt de dierenarts uit. 'Omgevingsfactoren als hygiëne, mycotoxinen (DON) en genetica spelen een rol. Bij Piëtrain-nakomelingen komt het bijvoorbeeld vaker voor dan bij Durocbiggen. De belangrijkste oorzaak zijn darmproblemen, ook wel bekend als lekkende darmen.'

Kunt u dat toelichten?

'De ene zeug is gevoeliger voor darmproblemen dan de andere, maar we zijn in de varkenshouderij ook helemaal verleerd om na te denken over wat er fysiologisch gebeurt met een zeug die gaat werpen. Het belangrijkst is dat een zeug in de overgang van de dracht- naar kraamstal voldoende water blijft drinken', stelt Fink-Gremmels. 'Dat is best een uitdaging, want een zeug die gaat werpen, voelt zich vaak niet lekker.'

Veel zeugen hebben voor het werpen last van obstipatie. Dat komt door de voerwisseling en hormonale veranderingen. 'Te weinig water drinken versterkt dat', zegt ze. 'Wanneer de tussen-bigtijd meer dan twintig minuten wordt, weet je zeker dat de biggen problemen krijgen met de darmgezondheid. De big heeft dan last van een zuurstoftekort en de endotoxinen van de zeug gaan via de bloedsomloop en melk over op de biggen. In een toom hebben alle biggen in meer of mindere mate last van Sins.'

Kunnen biggen met Sins genezen?

'Ja en hoe jonger je start met de behandeling, des te beter het resultaat. Kleimineralen als Zeoliet binden endotoxinen. Strooi je dat bij de biggen, dan nemen ze daarvan op wat ze nodig hebben', geeft Fink-Gremmels aan. Zorg vanaf dag twee bovendien voor schoon drinkwater in cupjes of bakjes, want een big van die leeftijd drinkt nog niet uit een nippel. 'Daarnaast zijn er nog andere middelen in de handel, die de darmgezondheid van biggen bevorderen en de ontwikkeling in de eerste levensweken ondersteunen.'

Een Nederlandse vertaling is er nog niet, maar op de app Fit for Pigs staat een Duitse en Engelse Sins-scorekaart 'Die is ook gebruikt op bedrijven waar Sins-management is doorgevoerd. Op die bedrijven waren significant minder problemen met oor- en staartbijten. Daarnaast ging het speengewicht per big vlot 300 tot 400 gram omhoog. Veel extra kosten hoefden daarvoor niet te worden gemaakt.'

Hoe voorkom je Sins?

'Zorg allereerst voor meer vezels in het rantsoen van de zeug op het eind van de dracht. Onderzoek toont aan dat 3 tot 5 procent extra luzernemeel endotoxinen en ontstekingen bij de zeug reduceert. Denk verder na over hoe je stress voor de zeug rond het werpen voorkomt en de hygiëne in de kraamstal verbetert. Dat zijn eigenlijk wel de belangrijkste punten.'