Praktische Deense tips om navelbreuken te voorkomen

Het onvoldoende terugtrekken van de bloedvaten en sluiten van de buikwand als de navelstreng wordt verbroken, zorgt voor verschillende vormen van navelbreuken. En hoe langer het opdrogen van de wond duurt, hoe hoger het risico op ontstekingen van de navel en het ontstaan van breuken.

Risicodieren zijn met name de te licht geboren biggen en vooral de geltjes, meldde Trine Hovmand-Hansen tijdens een webinar van Seges Innovatie over dit thema. 'Managementfactoren als hygiëne en voeding spelen een rol, maar er zitten ook genetische kanten aan, zoals wondherstel en spiersterkte van de individuele dieren.'

Biggen die zwaarder zijn bij de geboorte zullen sneller hun lichaamstemperatuur weer op niveau hebben, gaf de dierenarts en wetenschapper aan de Universiteit van Kopenhagen aan. 'Daardoor verlopen allerlei processen in het dier vlotter dan bij lichte biggen. Die koelen verder af, waardoor het bijvoorbeeld ook langer duurt voordat de navel droog is en het risico op infecties groter is.'

Droog en op temperatuur

Hovmand-Hansen tipte varkenshouders om biggen na de geboorte zo snel mogelijk droog en op temperatuur te krijgen om het risico op het ontstaan van navelbreuken te beperken. 'Een goede levensstart is broodnodig. Zorg voor een schone, droge en warme omgeving voor biggen en een fitte kraamzeug. Deze zal vlot werpen en vlot biest produceren, waardoor biggen snel energie en weerstand op kunnen nemen.'

Moeten pas geboren biggen worden opgetild, zorg dan dat je dat ze met vlakke en schone hand onder de buik oppakt. 'Trek nooit aan de navel', gaf ze aan. Onderzoek wijst uit als die basisvoorwaarden op orde zijn, dat navel ontsmetten en met droogpoeder behandelen het risico op navelbreuken nauwelijks reduceert.

De dierarts adviseerde wel om te lange navels met een scherpe schaar af te knippen. 'Doe dat pas als die opgedroogd zijn. Het advies in de praktijk is om dan een lengte van 3 centimeter aan te houden, maar ik zou 4 tot 5 centimeter aanhouden.'

Zo min mogelijk verplaatsen

Biggen al snel na de dag van geboorte verplaatsen naar een pleegzeug, is volgens Hovmand-Hansen ook een extra risico op navelbreuken. 'Biggen komen dan in contact met vreemde kiemen in het hok, van de zeug en op de nieuwe tepel. De navel is een wond die moet herstellen en de kans op een infectie moet je zo laag mogelijk zien te houden.'