'Oude wijn in nieuwe zakken?'
Velen in de agrarische wereld zaten te wachten op het veelbesproken stikstofrapport van de al bijna mythisch verklaarde Johan Remkes. Tijdens het luisteren genoot ik van de duidelijke taal en het goede articuleren van Johannes Wijnandus. Maar meteen bekroop mij het gevoel: voor de boeren verandert er weinig, oude wijn in nieuwe zakken.
Toch landde het rapport redelijk mild. Het respect dat Remkes toonde richting de boer is hier zeker debet aan. Hij gaf aan geschrokken te zijn 'van de oprechte wanhoop die in ogen van redelijke mensen te zien was'. Hierdoor gaf menigeen hem het voordeel van de twijfel.
Remkes noemde in zijn presentatie ook de groeiende kloof en het verschil dat is ontstaan tussen stad en platteland. Een groeiend verschil in economische positie en kansen. De stedeling bepaalt hoe en wat er op het platteland moet gebeuren. Geen zonneparken en windmolens bij de stad. Leg die maar ergens in de provincie, dacht ik nog.
Dat de concrete invulling van het stikstofrapport veel boeren treft, was te verwachten. We wonen met 17 miljoen mensen in dit land, we willen landbouw en we willen natuur. Dat is moeilijk te verenigen. Daarom een voorstel voor gedwongen stop van vijfhonderd tot zeshonderd piekbelasters en het opdelen van Nederland in vier zones voor verschillende soorten landbouw. Deze zonering is niet nieuw. Oude wijn in nieuwe zakken.
Het oude-wijn-in-nieuwe-zakkengevoel bekroop mij onlangs ook tijdens het symposium over stalklimaat in Zwolle. Een leuk symposium, tot stand gekomen door samenwerking tussen het bedrijfsleven, de overheid en maatschappelijke organisaties. Een nieuwe, betere hokindeling voor biggen en vleesvarkens werd uitgelegd waarbij de ligplaats in het midden moet wijken voor een ligplaats achterin met eventueel overkapping.
Oude wijn in nieuwe zakken, dacht ik meteen. Dertig jaar geleden was de ligplek meestal achterin, maar dwong ligplekbevuiling de stalbouwers en boeren tot het maken van kleine of grotere roostervloeren achterin. Van overkappingen wordt deze dierenarts 's nachts nog weleens wakker. Als er ergens onverwachte en heftige APP-uitbraken waren, was dat in de toen gangbare 'kistenstallen'. Maar Anita Hoofs van Wageningen Livestock Research legde me uit dat we juist nu veel beter kunnen sturen op het microklimaat. Hierdoor gaf ik haar het voordeel van de twijfel.
Toine Cruijsen
Varkensdierenarts MSD Animal Health Benelux