Betere orgaangezondheid stuwt vleesproductie

Elke 5 seconden kunnen een long, hart en nieren van een vleesvarken worden beoordeeld. Voor keurmeesters is het beoordelen en invoeren van de bevindingen een spoedklus. De verkregen informatie geeft daardoor een globale indruk. Daarom heeft Van Colen van Ceva Animal Health in samenwerking met varkensslachterij Westfort en diverse dierartsenpraktijken twee jaar onderzoek aan de slachtlijn gedaan.

‘Het percentage pleuritis op de slachtbon zegt niets over de ernst van de longaandoening en bijvoorbeeld het infectiemoment. In het project hebben we expertise opgebouwd waardoor we veel meer van littekens af kunnen lezen. Dat kunnen we vertalen naar het verwachte beeld in de stal bij de varkenshouder rond bepaalde periodes. We hebben van ruim 12.000 onderzochte varkens slachtlijnafwijkingen gekoppeld aan de groeicijfers.’

Van Colen vertelde aan zo’n 50 leden van Agrivaknet over het project na een rondleiding bij Westfort in het Utrechtse IJsselstein. Dit gemêleerde gezelschap van erfbetreders kwam op 2 februari af op de activiteit van de Agrivaknet-stuurgroep Varkens.

Variatiegezondheid in beelden

Plaatjes van gezonde, roze en mooi geballoneerde, longen tot ernstig aangetaste exemplaren en van alles daar tussenin, toonde de onderzoeker tijdens de presentatie. Hij lichtte toe of een letsel in de weken voor het afleveren naar de slachterij is ontstaan, of in de midden of vroege fase van het leven het varken.

Daarnaast toonde de Van Colen beelden van de uiteenlopende vormen van ontstekingen aan het borstvlies en het hart en kort van de lever en de nieren. Hij legde ook koppelingen tussen bepaalde beelden en aandoeningen als gevolg van mycoplasma, APP of streptokokken. De geschatte leeftijd van een litteken zijn volgens hem te benutten voor bijvoorbeeld het finetunen van het vaccinatiemoment.

‘Vaccineer je later dan het geschatte ontstaansmoment van een signaallitteken van een aandoening, dan heeft het product geen enkele waarde’, benadrukte Van Colen. ‘Combinaties van letsels geeft extra informatie en meer zekerheid over de werkelijke boosdoener die daarvoor waarschijnlijk verantwoordelijk is. Het geeft handvatten voor de varkenshouder en zijn dierenarts om er gericht mee bezig te gaan.’

Omdat van de varkens met elektronische oormerken die bij Westfort aan de slachthaak belanden de exacte leeftijd bekend is, zijn ook groeicijfers bij bepaalde afwijkingen en combinaties daarvan onderzocht. Binnen één van de onderzochte koppels bleken gezonde dieren over hun leven heen gemiddeld 60 gram per dag meer te groeien dan varkens die afwijkingen aan de longen en het borstvlies hadden.

16 ton minder vlees

‘Een vleesvarken met pleuritis dat ontstaat in de laatste weken voor afleveren, groeit over zijn leven dan gemiddeld 15 gram karkasgroei per dag minder’, licht Van Colen toe. ‘Deze dieren worden gemiddeld vier dagen langer op het vleesvarkensbedrijf gehouden en dat kost extra voer. Een gesloten bedrijf met duizend zeugen en een score van 20 procent pleuritis laat daardoor zomaar een productie van 16.200 kilo vlees liggen.’

Dat het is niet alleen maar kommer en kwel is, wilde de orgaanexpert van Ceva Animal Health ook kwijt. Hij ziet ook koppels aan de slachtlijn voorbijkomen waarbij amper longbevindingen worden aangetroffen. ‘Deze varkenshouders hebben het gezondheidsmanagement uitstekend op orde. Dat zal ook wel af te lezen zijn aan de gerealiseerde technische resultaten. Maar voor een deel van varkensbedrijven valt er nog veel te verdienen. Uitgebreid slachtlijnonderzoek kan een belangrijk hulpmiddel zijn bij het nemen van de juiste beslissingen om de resultaten te verbeteren.’