Deense praktijkproef met PIA-vaccin verlaagt infectiedruk

Na toediening van het vaccin Porcilis Lawsonia bij biggen in de periode na spenen, verbeterden de groei – die op twee Deense vleesvarkensbedrijven al ruim boven de 1.000 gram per dag lag – en de voerconversie in het onderzoekstraject van 30 tot 115 kilo. De gevaccineerde dieren groeiden gemiddeld 31 en 43 gram per dag meer dan de dieren in de controlegroep.

'Dit betekent in theorie dat ze twee tot drie dagen eerder slachtrijp zijn', zegt Susanne Leth Musse van MSD Animal Health die voor haar PhD-studie bezig is in Denemarken. 'Daarnaast was de voerconversie bij de proefvarkens op beide praktijkbedrijven significant lager: op het ene bedrijf was 0,05 kilo minder voer nodig per kilo groei, bij het andere bedrijf 0,09 kilo. Zeker met de huidige hoge voerprijzen vertaalt dit verschil in voerconversie zich ook naar een beter rendement.'

Blokproef

Samen met een team Deense onderzoekers voerde Leth Musse een praktijkstudie uit. Het doel was om de effecten van de intramusculaire injectie met Porcilis Lawsonia onder praktijkomstandigheden te onderzoeken. Bij twee Specific Pathogen Free (SPF)-vleesvarkensbedrijven is een blokproef uitgevoerd. Volgens het Deense SPF-system zijn beide bedrijven vrij van de kiemen Actinobacillus pleuropneumoniae (APP of eenzijdige longontsteking), PRRS, Brachyspira hyodysenteriae (dysenterie), Pasteurella multocida (snuffelziekte), schurft en luizen.

Bij hun vermeerderaars zijn hokken met gespeende biggen via loting gevaccineerd, of met de vaccins Porcilis Lawsonia gemengd in Porcilis PCV M Hyo of alleen met het circo-mycoplasmavaccin. De dieren konden individueel worden gevolgd met elektronische oormerken. Bij de vleesvarkensbedrijven zijn alle mogelijke data verzameld over de productieresultaten, het gebruik van antibiotica, het optreden van diarree en de uitscheiding van die darmbacteriën.
Bij het ene bedrijf zijn 2.184 vleesvarkens bij de proef betrokken en bij het andere bedrijf 2.254 varkens. Ze werden allemaal aan de lange trog gevoerd met brij en hadden de beschikking over gemiddeld 0,65 vierkante meter vloeroppervlak per dier.

Minder variatie

Wat Leth Musse na het analyseren van de resultaten ook in het oog sprong, was de geringere spreiding in de prestaties binnen de koppels met tegen PIA gevaccineerde varkens. 'Op beide bedrijven groeiden de proefdieren meer uniform dan de controledieren', zegt ze. 'Bovendien was het vleespercentage van de tegen PIA beschermde varkens bij een bedrijf aantoonbaar meer uniform.'

De onderzoekers stelden ook vast dat bij de toch al prima presterende bedrijven na de PIA-vaccinatie de infectiedruk en het antibioticagebruik verder daalden. Zo zagen ze dat het aantal koppelbehandelingen tegen diarree lager was bij de gevaccineerde koppels.

Significant verschil

Bij het ene vleesvarkensbedrijf was dat verschil ook significant. Daar moesten alle hokken met controledieren met antibiotica worden behandeld, terwijl dat bij de proefvarkens net iets boven de 30 procent was. Bij het tweede vleesvarkensbedrijf was dat respectievelijk 68 procent en 50 procent.

Het individueel behandelen van varkens tegen diarree met antibiotica bleef bij beide vleesvarkensbedrijven onder de 5 procent. Wel is volgens Leth Musse een trend te ontdekken dat dat minder is bij de gevaccineerde varkens.

Het scoren van diarree in de hokken (0-1: weinig, 2-3: medium >3: veel diarree) leverde volgens de onderzoekers ook duidelijke verschillen op. In de hokken met proefdieren werden minder diarreevlekken geteld dan in de controlehokken. Bovendien bleken de in de proefhokken verzamelde mestmonsters aantoonbaar minder Lawsonia intracellularis-bacteriën te bevatten dan die van controlehokken. Bij één bedrijf is eveneens aangetoond dat de darmbacterie minder lang wordt uitgescheiden in hokken met tegen PIA gevaccineerde dieren.

Gewicht speelt rol

'Kortom, vaccineren helpt om de infectiedruk van PIA te verlagen', zegt Leth Musse. 'Waarschijnlijk onderschatten we de positieve effecten van de PIA-vaccinatie omdat gevaccineerde en ongevaccineerde dieren in dezelfde afdelingen werden gehouden. Ook toonden we aan dat hoe zwaarder dieren zijn bij opleg in de vleesvarkensstal, hoe beter ze de kritische periode voor het ontstaan van diarree kunnen doorstaan.'

Verschillen in uitvalspercentage tussen de proef- en controlegroepen werden niet aangetoond. 'Dat was ook niet verwacht omdat er weinig acute uitval vanwege PIA was. Op beide SPF-bedrijven viel minder dan 0,5 procent dieren tussen opleg en afleveren naar de slachterij uit', zegt Leth Musse.