Varkenspest in Azië blijft probleem voor Agrifirm
De aanhoudende varkenspest in Azië, de oplopende grondstofprijzen door de oorlog in Oekraïne en de onzekerheid onder boeren in Nederland zorgden voor een 'complex en uitdagend' jaar, zegt CEO Dick Hordijk van Agrifirm. Hij reageert op de jaarcijfers over 2022, die de coöperatie woensdag heeft gepubliceerd.
De netto-omzet van de agrarische leverancier steeg vorig jaar met 19,2 procent naar 2,81 miljard euro. Het nettoresultaat daalde door de marktomstandigheden met 28,9 procent tot 24,1 miljoen euro. De coöperatie keerde in 2022 14,3 miljoen euro uit via ledenvoordelen en -kortingen. Een jaar eerder was dat nog 25 miljoen euro.
Hordijk is tevreden over de Nederlandse tak van de in Apeldoorn gevestigde coöperatie. Die draaide naar omstandigheden goed. Wel moesten de stijgende grondstofprijzen door worden gegeven aan de boeren. Dochterbedrijf Welkoop wist zich na de winkelsluitingen in de coronaperiode goed te herstellen.
Vizier bijstellen
Internationaal zijn de uitdagingen voor Agrifirm groot. 'De varkenspest in Azië blijft langer een probleem dan verwacht. Niet alleen in China, maar ook in een land als Thailand krijgen ze de controles op deze dierziekte maar niet op orde. We moeten ons vizier daar gaan bijstellen voor als het nog een paar jaar voortduurt', zegt Hordijk.
De CEO vindt het opmerkelijk dat ondanks de voortdurende varkenspest de varkensprijzen laag blijven. 'Je zou verwachten dat als een groot deel van de markt getroffen is door varkenspest, de boeren die de varkens wel kunnen afleveren bij de slachthuizen goede prijzen krijgen. Dat is dus niet zo. Wij denken dat de markt in Azië aan het verschuiven is naar een groep supergrote bedrijven die de controle op de ziekte wel voor elkaar heeft. De groep kleinere bedrijven daaromheen heeft het zwaar.'
Nieuwe uitdaging
Voor Agrifirm ligt in deze ontwikkeling een nieuwe uitdaging, legt Hordijk uit. 'Ons businessmodel is op die laatste groep bedrijven gericht. Die heeft behoefte aan het soort kennis dat wij in huis hebben. We gaan ons nu ook richten op die grote bedrijven. Dat is een aanscherping van onze strategie.'
Vanwege de slechte situatie van varkensbedrijven in Azië lukt het daar niet altijd om de gestegen grondstofprijzen door te berekenen. De marges waren flinterdun en soms zelfs negatief. Voor Agrifirm reden om in China te verbreden naar de rundveesector.
Land O'Lakes
'De vraag naar rundvlees daar stijgt. We zijn er al de joint venture Land O'Lakes gestart en dat willen we verder gaan ontwikkelen. De rundveesector groeit er hard en daar willen we goed inzitten', zegt de CEO.
In tegenstelling tot Azië moet Agrifirm in Noordwest-Europa inspelen op dalende dieraantallen. 'We moeten nog zien wat het effect in Nederland zal zijn van de stoppersregelingen. In België en Duitsland zijn de dieraantallen flink aan het dalen. De veestapel in Noord-West Europa zal zich niet herstellen. Die gaat gewoon achteruit en daar moet je rekening mee houden', legt Hordijk uit.
Voederafzet
Als veel Nederlandse veehouders moeten stoppen, dan zal dat effect hebben op de voederafzet van Agrifirm. De CEO van Agrifirm is niet van plan dat volume ten koste van alles vast te houden.
'We hebben wel scenario's dat als er in sectoren krimp optreedt, we dat niet gaan terugpakken met een prijscampagne. Dat past niet bij een coöperatie. Je wilt evenwichtigheid in de prijsstelling en een loyaliteitsrelatie aangaan met afnemers. Als we onze fabrieken gaan inrichten op boeren die dan bij ons en dan elders inkopen, gaat dat ten koste van ons eigen verdienmodel. Wij verwachten hier dus mee te krimpen met de markt, maar ook dat we een sterke sector overhouden waarin wij onze eigen relaties zullen hebben', zegt Hordijk.
Landbouwakkoord
Agrifirm draagt met kennis inhoudelijk bij aan de gesprekken over het Landbouwakkoord. Hordijk verwacht dat er door de verkiezingswinst van BBB meer nuance komt in de discussies over stikstof.
'Ik verwacht niet dat we gaan tornen aan doelen. De nuance ligt in de weg ernaartoe. Onze verwachting is dat er een Landbouwakkoord komt. Het is wel spannend of dat echt zal helpen het speelveld voor boeren te verbeteren. Want dan ontstaat er rust en duidelijkheid voor boeren hoe ze het moeten doen en welke middelen daarvoor ter beschikking staan', zegt de CEO.
Doelen
De coöperatie is groot voorstander van een beleid gebaseerd op doelen in plaats van middelen. 'En laat het dan aan de professionaliteit van de boer en zijn adviseurs over hoe daar te komen. Daar zijn metingen op bedrijfsniveau voor nodig. Daar moet we hard aan werken.'
Hordijk ziet de politiek op dit vlak bewegen. 'Als je komt aan het verdienvermogen van een boer die al niet een best inkomen heeft, dan komt daar de weerstand vandaan. Dat moeten we oplossen met het Landbouwakkoord.'