'Verwarmen via luchtwasser en koelen met waternevel'

Problemen met de longgezondheid van de gespeende biggen en zeugen die last hadden van de zomerhitte waren drie jaar geleden aanleiding tot het aanpakken van het klimaat op het zeugenbedrijf. Bij de biggen was er in het voor- en najaar en in de winter vaak sprake van tocht en putventilatie. Om dit aan te pakken, is de roostervloer deels dichtgelegd met rubbermatten en is de luchtinlaat naar de afdelingen verkleind.

De belangrijkste maatregel is het voorverwarmen van de binnenkomende lucht met de Triple EEE-installatie van Inno+, die in de zomer van 2020 is aangelegd. Het systeem gebruikt de warmte die de varkens zelf produceren voor een beter klimaat bij de gespeende biggen. Het waswater in de luchtwasser vangt de warmte uit de stallucht op en dat wordt vervolgens via een wisselaar afgegeven aan een ander watercircuit. Via dat circuit wordt de inkomende verse lucht naar de biggenstal voorverwarmd.

Ook de zeugen in de dek- en kraamstal profiteren ervan. In de luchtinlaat zit een pakket met dunne buizen waar de verse buitenlucht door naar binnen stroomt. De lucht gaat vervolgens via de brede spouw naar de luchtkanalen onder de voergang en komt dan de afdeling binnen.

CO2-gehalte schommelt weinig

De voorverwarming van de binnenkomende lucht start zodra de temperatuur buiten onder de 12 graden Celsius daalt. Dat dit goed helpt, blijkt uit metingen met de Healthy Climate Monitor. Het gehalte aan kooldioxide (CO2) ligt bij de biggen altijd onder de 2.500 deeltjes per miljoen (ppm) en schommelt weinig.

‘Ook de relatieve luchtvochtigheid in de afdeling blijft binnen de gewenste normen van zo’n 60 procent tot hooguit 80 procent. De temperatuur in de afdeling is mooi stabiel’, laat Steeghs zien aan de hand van grafieken van de Healthy Climate Monitor. ‘Zeker als je kijkt naar hoe sterk de buitentemperatuur op een dag schommelt. De voorverwarming vlakt dat af.’

Het betere stalklimaat heeft duidelijk effect. Problemen met de longgezondheid zijn er vrijwel niet. Ook de darmgezondheid is vooruitgegaan. Zo komt diarree bijna niet voor. Alles bij elkaar zorgt dit ervoor dat het lukt om zonder de inzet van preventieve antibiotica te werken. Verder zorgt het goede stalklimaat, samen met de gedeeltelijk dichte vloer, voor een goed liggedrag van de biggen. Ze houden de rubberen matten goed schoon.

Koeling voor de zeugen

Bij de zeugen bleek vooral koeling nodig. Steeghs: ‘Zonder koeling valt de voeropname van de zeugen in de zomer te ver terug. Dat wreekt zich in het afbigpercentage van de eerste inseminatie. Bij de kraamzeugen zorgt dit voor problemen met de conditie. Die zakt te ver weg. Dat heeft zowel effect op de bigkwaliteit als op het afbigpercentage van de zeugen.’

Voor de dragende zeugen kon worden volstaan met nevelkoeling. Voor de guste zeugen en de kraamzeugen is een chiller (een soort airconditioning) geïnstalleerd. Met de chiller wordt water afgekoeld. Dat stroomt vervolgens door het buizensysteem voor de luchtinlaat en koelt daarmee de binnenkomende lucht naar de inseminatiestal en kraamstal. Een voordeel van dit systeem is dat het de luchtvochtigheid verlaagt, waardoor het koeleffect groter is. Het systeem gaat aan zodra het buiten 17 graden of warmer is.

Door de chiller is de bigkwaliteit verbeterd. De betere bigkwaliteit en het verbeterde klimaat in de biggenstal zorgen ervoor dat de groei van de gespeende biggen op ruim 400 gram per dag ligt.