Boetes voor misstanden in slachterijen worden hoger
De boetes voor dierenleed in slachterijen of elders in de keten worden hoger. Dat schrijft demissionair minister Piet Adema van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit in antwoord op Kamervragen. Hij voert een inflatiecorrectie door en onderzoekt de mogelijkheden van omzetgerelateerde boetes.
De hoogte van de boetes is opgenomen in het Besluit handhaving en overige zaken Wet dieren. Sinds de inwerkingtreding van dit besluit in 2013 zijn deze bedragen niet aangepast. Adema vindt het belangrijk dat de hoogte van boetes voor overtredingen voldoende afschrikwekkend zijn. Daarom wil hij een inflatiecorrectie toepassen op de hoogte van boetecategorieën voor bedrijven.
De inflatie is tussen 2013 en eind 2023 met 28,1 procent gestegen. De huidige boete van 2.500 euro voor overtreding van regels voor dieren doden in een slachthuis zal na correctie voor inflatie ruim 3.200 euro bedragen voor een enkele overtreding. Het is de bedoeling dat de nieuwe boetebedragen vanaf juli 2025 gaan gelden.
Stapeling
De minister schrijft ook dat hij inflatiecorrectie niet voldoende vindt. Boetes kunnen relatief zwaar uitvallen voor kleine bedrijven en particulieren, zoals kinderboerderijen en hobbyboeren, en relatief licht zijn voor grote bedrijven zoals grote slachthuizen. Tegelijkertijd worden boetes als gevolg van 'boetestapeling' door slachterijen als hoog ervaren. Boetestapeling komt voor als bij bedrijven binnen een gestelde termijn opnieuw een overtreding wordt geconstateerd. De boete wordt dan verdubbeld.
Om ervoor te zorgen dat boetes ook voor grote bedrijven voldoende afschrikwekkend zijn, wil Adema de mogelijkheid creëren om aan deze grote bedrijven, zoals de grote slachthuizen, hogere boetes op te leggen. Dit vergroot de slagkracht van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) om dierenwelzijnsnormen af te kunnen dwingen, vindt hij.
Om te komen tot hogere boetes voor grote bedrijven, onderzoekt de minister op welke wijze de omzetgerelateerde boete beter uitvoerbaar kan worden gemaakt. In het huidige besluit kunnen met deze systematiek buitenproportionele boetes voor kleine slachthuizen en zelfslachters worden opgelegd. In plaats daarvan onderzoekt Adema de mogelijkheid om maatwerk te bieden. De NVWA heeft hier ook op aangedrongen.
Cameratoezicht
Naast de aanpassingen van de boetebedragen heeft de minister andere maatregelen genomen om het NVWA-toezicht op de vleesketen te versterken. Zo is de 3 Strikes Out-aanpak ingevoerd en wordt het cameratoezicht vergroot.
De 3 Strikes Out-aanpak maakt sinds 1 december 2023 deel uit van het verscherpt toezicht in slachthuizen. Het betekent dat als bij ondernemers voor de derde keer in twee jaar een bepaalde overtreding wordt geconstateerd, het bedrijf 'out' is en dat de erkenningen van deze bedrijven worden geschorst.
Het wetsvoorstel om eigenaren van slachthuizen en verzamelcentra te verplichten om camera's op te hangen of neer te zetten ligt ter consultatie. Hiervoor is een aanpassing van de Wet dieren nodig. Het doel is om het toezicht op de regels voor het welzijn van dieren in de slachthuizen en verzamelcentra te verbeteren. Belanghebbenden kunnen reageren op de consultatie.