Minister moet binnen acht weken noodzaak tot gebruik kraambox beter onderbouwen

In een kraambox kan een zogende zeug met biggen zich niet vrij bewegen of omdraaien. De minister heeft het verzoek van Varkens in Nood om te handhaven tegen het gebruik van de kraambox destijds afgewezen, omdat het gebruik niet in strijd zou zijn met de wet. Het gebruik dient volgens de minister een redelijk doel, namelijk het verminderen van biggensterfte.

Bij het besluit om destijds niet te handhaven, heeft de minister erkend dat er sprake is van een gebrek aan bewegingsvrijheid. Dat leidt tot stress en abnormaal gedrag bij de zeug. De minister heeft desgevraagd erkend dat hierbij sprake is van 'lijden'. Het gebruik van de kraambox dient volgens de minister evenwel een redelijk doel – het beperken van biggensterfte – waardoor het lijden van de zeug niet 'onnodig' is en gebruik van de kraambox gerechtvaardigd is.

Rapporten en adviezen

Volgens stichting Varkens in Nood ontbreekt de wetenschappelijke onderbouwing dat er door het gebruik van kraamkooien minder biggen overlijden. Daarbij verwijst de organisatie naar verschillende rapporten en adviezen. De minister is niet ingegaan op de onderbouwing door Varkens in Nood dat niet vaststaat dat het gebruik van kraamboxen biggensterfte beperkt. Daarbij komt dat de minister ook heeft erkend dat het zo kan zijn dat de kans dat biggen worden doodgedrukt een paar dagen na de geboorte sterk is afgenomen en dat langer gebruik van de kraambox onnodig is. En dat de kraamboxen de zeugen ernstig beperken in het vertonen van natuurlijk gedrag wat een overtreding is van het Besluit houders van dieren.

De minister heeft geen onderzoek gedaan naar de leeftijd van de biggen. Volgens Varkens in Nood gaat het op de door de toezichthouder bij de inspectie gemaakte beelden om biggen van ruim twee weken oud. De minister heeft de juistheid van deze constatering niet bestreden.

Niet langer dan drie, vier dagen

Het College van Beroep voor het bedrijfsleven concludeert dat de minister onvoldoende heeft onderzocht en gemotiveerd waarom het gebruik van kraamboxen ondanks de negatieve gevolgen voor de zeugen een redelijk doel dient. Meer concreet heeft de minister nagelaten te onderbouwen of het gebruik van kraamkooien biggensterfte vermindert en zo ja of daarvoor een langer gebruik dan drie of vier dagen na de geboorte nodig is.

De minister erkent dat zeugen door kraamboxen lijden als gevolg van het gebrek aan bewegingsvrijheid. Waarom er desondanks een redelijk doel is gediend met het gebruik van kraamboxen, heeft de minister niet duidelijk gemaakt, oordeelt het rechtscollege. De minister heeft ook niet goed gemotiveerd waarom de inperking van de leefruimte van een zeug op zichzelf al niet in strijd is met de wet.

De minister moet nieuw onderzoek doen bij het varkensbedrijf en binnen nu en acht weken een nieuw besluit nemen.