'Ik hoop dat in alle voortvarendheid de sector niet de nek wordt omgedraaid'

Wie Marrina Schuttert kent, weet dat ze betrokken, bevlogen en onvermoeibaar is. 'Ik moet altijd zoveel van jou', is een reactie die ze regelmatig voor de voeten geworpen krijgt. Schuttert: 'Mijn bevlogenheid komt ook door de veerkracht en flexibiliteit in de sector. Dit vind ik prachtig. Varkenshouders zijn ondernemende, innovatieve boeren die hier en daar ook risico's durven te nemen. In zo'n omgeving gedij ik goed.'

De jury roemt u als 'sleutelfiguur'. Wat betekent een duurzamere en diergerichtere veehouderij voor u?

'Dat je varkens kunt houden zonder allerlei potten en pannen. Gezonde dieren is het uitgangspunt. En dat is niet alleen mijn visie. Dat hebben we als De Varkenspraktijk ook steeds uitgedragen. Ik heb altijd geprobeerd met de veranderende realiteit, te kijken hoe we economisch toch een stap vooruit kunnen zetten. Het gaat om het halen van succesjes binnen de gegeven omstandigheden. Het moet op het boerenerf ook te behappen zijn.'

'Wanneer je een dier centraal zet, moet daarbij ook focus zijn voor de omgeving en omstandigheden waarin het dier wordt gehouden. Dan gaat het onder andere over contactstructuur, voerstrategie, water en stalklimaat. Dat je de omstandigheden waaronder dieren worden gehouden op orde hebt. En dat we ons houden aan wat we daarover met elkaar hebben afgesproken.'

Welke rol speelt diergezondheid bij dierenwelzijn?

'Diergezondheid wordt gezien als een van de parameters voor dierenwelzijn. En daar zetten we in Nederland grote stappen mee. Specific Pathogen Free (SPF) en een hoge gezondheid zijn geen vieze termen meer. Loop je nu een keer door een stal vol gezonde dieren die goed vreten en groeien, dan merk je pas wat de potentie is van gezonde dieren.'

Is de Nederlandse varkenshouderij wel ambitieus genoeg als het gaat om diergezondheid?

'Ik vind dat de algemene gezondheid van varkens nog veel beter kan. We hebben bijvoorbeeld de ambitie om in 2050 – let wel; dat is pas over 25 jaar- vrij te zijn van PRRS. Daar spreekt wat mij betreft geen enkele ambitie uit. Dit virus ondermijnt de gezondheid van varkens.'

'We moeten serieus met elkaar kijken hoe we die aanpak kunnen versnellen. Door de randvoorwaarden vast te stellen die nodig zijn om PRRS-vrij te worden, in plaats van steeds weer de bezwaren op te sommen waarom het niet kan. Een goede gezondheid en SPF-systemen zijn onmisbaar voor de toekomst.'

Hoe kijkt u naar de discussie over een dierwaardige veehouderij waarin het accent lijkt te liggen op natuurlijk gedrag?

'Een dierwaardige veehouderij wordt vaak in één adem genoemd met diergericht ontwerpen. Ik mis vaak de onderbouwing of een varken het dan echt beter heeft. Dierenwelzijn willen we graag meetbaar maken en uitdrukken in centimeters en vierkante meters. Ik ben juist pragmatisch; het moet wel allemaal uitgevoerd worden en mensen moeten er ook voor gemotiveerd worden en zijn.'

'Ik kan mij ook niet aan de indruk onttrekken dat in alle discussies over dierwaardigheid emotie een grote rol speelt. Enerzijds prijzen we de varkenshouderij om haar circulariteit, anderzijds vinden we dat varkens niet op brijvoer mogen omdat ze dan niet de hele dag voer tot hun beschikking hebben.'

Toen u de Geert Reinders Penning ontving, pleitte u dat de veehouderij niet alleen dierwaardig, maar ook boerwaardig moet zijn.

'Een klacht die ik regelmatig hoor, is dat veehouders het idee hebben dat veel van wat op hen afkomt achter een bureau is bedacht. Waarbij vervolgens de vraag 'hoe ga je dat doen?' aan vast is geplakt. Uiteindelijk is het de veehouder die het moet kunnen implementeren in zijn bedrijf. Denk aan benodigde vergunningen die niet worden afgegeven.'

'Wil een ondernemer bijvoorbeeld de stap maken naar vrijloopkraamhokken, dan vraagt dat meer ruimte. Krijg je geen groter bouwblok en moet alles binnen bestaande gebouwen worden ingepast, dan moet je veel zeugen inleveren. Dan trekt zo'n investering het bedrijf economisch uit het lood. Een varkenshouder moet geld verdienen om kapitaal te kunnen reserveren voor duurzaamheidsinvesteringen.'

'Ik hoop dat we in Nederland qua welzijn het goede tempo kiezen en in alle voortvarendheid de sector niet de nek wordt omgedraaid. Dat is in Engeland wel gebeurd en in Duitsland hebben de welzijnsmaatregelen de sector ook een gevoelige klap toegediend.'

En wat bedoelde u met: 'Ik zie dit als aanmoedigingsprijs, want jullie zijn nog niet van mij af'?

'Ik ben in 1993 afgestudeerd en wil mij in mijn werkzame jaren als dierenarts graag blijven inzetten voor varkenshouders. Dat het speelveld voor de blijvers goed blijft en zij een inkomen kunnen verdienen. In Nederland hebben we al de nodige opkooprondes gehad, waarin we steeds druk zijn met het op een correcte manier afscheid nemen van varkenshouders. Maar als je kijkt waar de blijvers op vast lopen... Ik geef het je te doen om onder de gegeven omstandigheden gemotiveerd te blijven ondernemen.'