'Wat is de ideale sectorconditie?'
De traditionele slachtmaand is bijna achter de rug. Ongetwijfeld zijn er weer minder vleesvarkens in ons land geslacht dan in november 2023. Toch ben ik ervan overtuigd dat Nederland Varkensland een blijvertje is, mits de sector zijn conditie op peil kan houden en varkenshouders hun vak leuk blijven vinden.
Op een bankje zit ik naast een ondernemende varkenshouder die lol heeft in zijn vak uit te kijken over het Groningse polderlandschap. Enkele honderden meters verderop zijn twee van zijn varkensbedrijven keurig ingebed in het weidse landschap. Op beide bedrijven worden de vleesvarkens op een gangbare manier gehouden.
Ze krijgen brij met vloeibare coproducten van de levensmiddelenindustrie en granen uit de regio. De mest van de varkens blijft in de directe omgeving. Niemand heeft ook maar enige hinder van het produceren van varkensvlees op die locaties. Kostprijsgedreven en concurrerend. Circulariteit en duurzaamheid ten top. Varkens zitten prima in zo'n graanstreek.
Iets verderop staat het jongste bedrijf van die varkenshouder. Dat is identiek aan het bedrijf waar we op uitkijken, maar gericht op de Nederlandse afzetmarkt. Er zitten minder varkens om te kunnen voldoen aan de eisen van het Beter Leven-keurmerk 2025. Evenveel oppervlakte is bebouwd, maar met minder dieren moet de familieboterham worden verdiend. Het verdienmodel van meer dierenwelzijn is in slechte tijden beter, maar bij hoge varkensprijzen minder gunstig dan gangbaar varkens houden.
Is zo'n situatie van 'minder een jasje uitdoen en minder spek op de botten krijgen' vol te houden? Ook bij het Beter Leven-keurmerk is een dikke speklaag kweken soms nodig: vet geeft varkensvleessmaak. Maar die laag moet ook weer niet te dik te worden. Moddervette varkens hebben hogere voer- en mestkosten en aan de haak worden ze gekort. Alles draait om varkens in de ideale conditie krijgen.
Zo'n spekverhaal gaat in mijn ogen ook op voor alle ketenschakels. Ik ben benieuwd of iedereen in ideale conditie is om mindere tijden te doorstaan.