Kruidenmix wint gezondheidsstrijd in darmen van biggen

Coccidiose is een parasitaire infectie van het maag-darmkanaal en is volgens Jan Pool een sluimerende moordenaar bij jonge dieren als biggen. 'Vaak is de omgeving waarin de biggen ter wereld komen onvoldoende schoon, waardoor ze meteen na de geboorte met eitjes van de Isospora suis worden besmet.

Is de infectiedruk hoog en zijn ook andere omstandigheden niet optimaal, dan is het risico op darmschade en diarree in de eerste twee levensweken heel groot', zegt de accountmanager van Speerstra Feed Ingredients.

Onderzoek wijst uit dat de parasiet in Nederland op zo'n 70 procent van de varkensbedrijven voorkomt. Onderzoeken in andere landen tonen aan dat Isospora suis zelfs voorkomt op 100 procent van de bedrijven met varkens.

Darmschade en groeivertraging

Een Isospora suis-infectie kan bij biggen met een leeftijd van zeven tot veertien dagen uitmonden in geelgrijze diarree. In een mildere vorm uit de infectie zich in minder zichtbare schade, zoals een tijdelijke groeivertraging van ongeveer 25 gram per dag.

Bij ernstige diarree lopen de biggen in de kraamstal een forse groeiachterstand op, is de uniformiteit van de koppel verminderd en worden gemiddeld lichtere biggen gespeend. Deze grotere variatie in diergewichten geeft weer meer opstartproblemen na het spenen. Onderzoek wijst uit dat biggen die darmschade door coccidiose hebben doorgemaakt op een leeftijd van acht weken 1,4 kilo minder wegen dan biggen die daarvan gevrijwaard zijn gebleven.

Om de problematiek te beheersen, dienen de meeste zeugenhouders de biggen enkele dagen na de geboorte coccidiostatica toe. De enige werkzame stof bij varkens is toltrazuril. Dat middel wordt via een injectie tegelijkertijd met een ijzerpreparaat of door een pasta via de bek toegediend bij biggen rond de derde dag na de geboorte.

'Die middelen vallen niet onder de categorie antibiotica, maar ze hebben wel dezelfde problematiek van resistentievorming. Zo'n discussie is overbodig als je het probleem ook op een andere manier kunt tackelen', stelt Pool.

'De natuur draagt namelijk zelf oplossingen aan in de vorm van kruiden die de darmen van jonge dieren beschermen tegen parasieten als de Isospora suis. De gunstige werking van specifieke kruidenmixen op het in balans houden van het microbioom ondersteunt de darmgezondheid en weerstand', vervolgt hij.

Natuurlijk alternatief

Specifiek voor de aanpak van die problematiek levert Speerstra Feed Ingredients de kruidenmix NuxaSan500 van Nuproxa aan diervoederproducenten. Het is gegarandeerd veilig te gebruiken en laat geen residuen achter. Vooral in de pluimveesector, waar coccidiose een vrij algemeen voorkomend probleem is, vindt het natuurlijke middel flink aftrek. Maar ook in de varkenshouderij wordt het steeds vaker ingezet.

'Door de kruidenmix in prestarters te verwerken en de biggen al vanaf de tweede of derde dag na de geboorte dat startvoer voor te schotelen, kunnen ze hun darmen via de bijvoeding op een diervriendelijke manier beschermen tegen de microscopisch kleine parasieten', benadrukt Pool. 'De kruidenmix blijft ook effectief in een zure voeromgeving, zoals in papjes en brijvoeders.'

Het kruidenrijke additief werkt op het doorbreken van de levenscyclus van de parasiet. Kruiden hebben bijvoorbeeld oppervlakte-actieve eigenschappen die de celwand van de boosaardige parasieten aantasten. Pool vergelijkt de werking met het effect van afwas- en oplosmiddelen op natuurlijke basis.

Pool: 'De eitjes krijgen niet de kans zich te ontwikkelen tot een infectieuze parasiet. Hierdoor wordt de infectiedruk lager waardoor de kans op een herbesmetting afneemt. Je doorbreekt het vermeerderingsmechanisme.'

Parasietarm

Door NuxaSan500 in te zetten in de opvolgende biggenvoeders, ondervind je volgens Pool ook in de opfok geen negatief effect van die parasiet. 'Zo'n strategie kan ervoor zorgen dat een vermeerderingsbedrijf parasietarm of zelfs -vrij kan worden', licht de accountmanager toe.

NuxaSan500 heeft nog andere gunstige effecten op het verteringsapparaat en de gezondheid van varkens. 'Sommige componenten werken als een antioxidant en andere onderdrukken kleine ontstekingsreacties in de darmen', legt Pool op een eenvoudige wijze uit.

'Het darmepitheel zal nutriënten beter absorberen, waardoor de vertering van voeders efficiënter verloopt. De dierprestaties nemen toe, de voerconversie wordt gunstiger en het werkt positief op de kwaliteit van de biggen.' Ook verwacht Pool dat meer rust op de darmen het bijtgedrag bij biggen fors terugdringt. 'Dat zal de tijd uitwijzen.'

Zeug draagt ook bij

Naast super grondig reinigen en ontsmetten van alle naden, kieren en materialen in de kraamstal, kan ook de zeug bijdragen aan het terugdringen van de infectiedruk van parasieteneitjes. 'Dan moet een zeugenhouder op een of andere manier vanaf de negentigste dag in de dracht tot de dag van werpen NuxaSan500 over de voerporties zien te verdelen. Of dit aan een bedrijfsspecifiek einddrachtvoer moeten laten toevoegen', verduidelijkt Pool.

'Vaak is dat praktisch bijna niet te doen, maar kan iets ineens wel als de nood aan de man is', besluit de accountmanager van Speerstra Feed Ingredients.