Impulsen voor varkenssector Servië

De regering van Servië beschouwt de varkenssector als een prioritaire sector in de vleesproductie. Dit streepje voor heeft de sector te danken eeuwenlange traditie om varkensvleesproducten te exporteren naar Europese landen.

Daarom ondersteunt de Servische regering de varkenssector met rechtstreekse betalingen uit de nationale begroting. Dat gebeurt met een bedrag per varken, een toeslag voor zuivere rasdieren en restituties voor investeringen in apparatuur en in productiemiddelen. Ook zijn er EU-beleggingsfondsen voor de varkenshouderij beschikbaar, meldt LNV via buitenlandberichten.

Zo ondertekende Servië in 2015 een speciaal memorandum met de Duitse vleesproducent Tönnies om de productie van de varkens te starten. Dit bedrijf investeert zo'n 420 miljoen euro in de opzet van vijf nieuwe varkensbedrijven die zo'n 3 miljoen vleesvarkens per jaar gaan produceren. Dergelijke buitenlandse investeringen in de varkensvleesproductieketen worden ondersteund met overheidssubsidies per werknemer. De Oostenrijkse vleesverwerker Gierlinger profiteerde ook van deze ondersteunende maatregel. In 2016 werd een volledig gemoderniseerde Servische slachterij en vleesverwerkingsbedrijf in gebruik genomen. Daar worden alleen varkens uit de regio die op stro zijn gehouden geslacht.

Regelgeving bijschaven

Het Servische Ministerie van Landbouw is ook bezig om de relevante wetgeving aan te passen om beleggers te interesseren in die sector. Zo zal in de nieuwe ‘Landwet’ het leasen van staatsgrond voor een periode van maximaal 30 jaar worden opgenomen. Een voorwaarde is een goed bedrijfsplan. Dan zullen buitenlandse investeerders tot 30 procent van de lokale gemeentelijke gronden verzekeren voor pacht. Ook zullen bedrijven in de veehouderijsector voorrang krijgen bij het leasen van het land.

Marktinterventie is ook onderdeel van het stimuleringspakket van de Servische regering. Servië kan echter geen varkensproducten naar de EU-markt exporteren vanwege de nasleep van uitbraken van Klassieke varkenspest (KVP). Servische varkensvleesproducenten rekenen daarom op de CEFTA-markt (Central European Free Trade Agreement) tussen niet-EU-landen. Dat zijn Albanië, Bosnië en Herzegovina, Macedonië, Moldavië, Montenegro, Servië en Kosovo. Ook met de Russische Federatie probeert Servië zaken te doen. Momenteel onderhandelt Servië over een vrijhandelsovereenkomst met de Euraziatische Economische Unie.

Uitdagingen

Ongeacht alle steun vanuit de overheid blijven er nog voldoende uitdagingen voor varkenshouders over: verbetering van het management op varkensbedrijven, het opschalen van de bedrijfsomvang, het verbeteren van de genetica, de huisvesting voor de varkens en de vleeskwaliteit.

Eén schakel in de varkensvleesproductieketen is al aanzienlijk verbeterd. Nederlandse veevoederproducenten - zoals De Heus en Nuscience (onderdeel van Royal Agrifirm Group) - hebben zich op de Servische markt gepositioneerd. De Heus heeft inmiddels al twee Servische voerfabrieken verworven en ziet volop perspectief in de veehouderij.

Lees meer over de Servische varkenshouderij in dit WUR-rapport.