Masterplan mest varkenshouderij

In 10 jaar tijd moet varkensmest als probleempunt van de Nederlandse agenda verdwenen zijn. De mineralenkringloop is dan gesloten. Overschotten op bedrijfsniveau moeten in 2030 verplicht worden verwerkt. Een centrale registratie van mestoverschotten moet fraude hebben uitgebannen. Coalitie Vitale Varkenshouderij gaat een robuuste systematiek uitwerken in een mestmasterplan. 

Het geactualiseerde Programma Vitale Varkenshouderij van de Coalitie Vitale Varkenshouderij (CoViVa) windt er geen doekjes om: het streven is op termijn alle varkensmest volledig te verwaarden naar hoogwaardige meststoffen en groene energie. Dit vereist volgens de CoViVa een verandering van de mestketen. Professionele bedrijven met circulaire mestverwaarding als kernactiviteit krijgen een centrale rol.
Verwerkingskosten voor varkenshouders zijn nog steeds hoog ondanks dat de inventarisatie in 2018 van het Nederlands Centrum voor Mestverwaarding (NCM) uitwijst dat er anno 2019 voldoende mestverwerkingscapaciteit beschikbaar is. Er is sprake van druk op de mestmarkt wegens onder meer een moeizame export naar Duitsland. NCM zoekt met partners in de mestketen naar nieuwe afzetmarkten binnen en buiten Europa om mestverwerking en -export toekomstperspectief te bieden.

Nationale mestcoöperatie

Ook met het plan van de CoViVa dat er gewerkt zal worden aan een centrale registratie van mestoverschotten van varkenshouderijbedrijven moet de toekomst worden gewaarborgd. Het plan is daartoe een nationale mestcoöperatie op te zetten. Dit gebeurt enerzijds om fraude te voorkomen en anderzijds om de mest toe te delen aan regionale verwerkingsinitiatieven. Op deze manier hebben die initiatieven de garantie dat ze voldoende mest kunnen contracteren. Zo kunnen ze het vermogen versterken om langjarig te investeren in innovatie en verdere verduurzaming van hun verwerkingsinstallaties. Zij gaan van mest waardevolle meststoffen, kunstmestvervangers en groene energie maken. De Coalitie ontwikkelt een ‘Masterplan Mest Varkenshouderij’ met uitgangspunten en randvoorwaarden om zo’n systematiek praktijkklaar te krijgen.

Overschotten wegwerken

Ook zal in stapjes de verwerkingsplicht voor overschotten op bedrijfsniveau worden verhoogd naar 100 procent verwerking. Behalve voor dat deel van de mest dat op het eigen bedrijf kan worden afgezet of één op één bij andere landbouwers in de regio. Voor regio’s Zuid, Oost en Overig zal in 2022 respectievelijk 70, 60 en 20 procent verplicht moeten worden verwerkt. In 2025 worden die percentages verhoogd naar 80, 75 en 50 procent en in 2030 zullen alle overschotten op bedrijfsniveau in alle regio’s van Nederland moeten worden verwerkt.