Nieuws

Hightech benutten voor fokken sociale dieren

Techniek Quinten van Ooijen 29 okt 2020 om 19:05uur

Met het programma anIMAl Group sENsor (IMAGEN) gaat de wetenschap bijdragen aan het fokken van diervriendelijke en ecologisch verantwoordere varkens. Hightech meetinstrumenten en kunstmatige intelligentie brengen het sociale gedrag van varkens in beeld. Universiteit Utrecht, Wageningen University & Research WUR) en Technische Universiteit Eindhoven dragen hun steentje bij.

Doel van het IMAGEN-programma is het gaan houden van super sociale dieren. ‘Voor het sociale gedrag is tot nu toe eigenlijk weinig aandacht geweest. Het observeren van een groep dieren is heel arbeidsintensief. Na een dag observeren heb je maar één dag aan gegevens. We hebben een systeem nodig waarmee we dat gedrag grootschalig kunnen meten. En dat wordt mogelijk met IMAGEN’, stelt Piter Bijma, docent fokkerij en genetica bij WUR.

Super sociaal gedrag

Inzicht krijgen in het sociale gedrag is volgens Bijma van belang. ‘Op het gebied van dierenwelzijn gebeurt er heel veel. Er zijn nieuwe stalconcepten ontwikkeld waar dieren meer vrijheid hebben, meer kunnen lopen en dus meer natuurlijk gedrag kunnen vertonen. Dat is heel goed voor het dierenwelzijn. Maar tegelijkertijd zien we ook dat het sociale gedrag niet optimaal is. Dat dieren goed met elkaar kunnen omgaan is heel belangrijk om dierenleed en vroegtijdige sterfte door gedrag als staartbijten te voorkomen’, licht Bijma toe.

Koppelen aan genen

Het gedrag wordt met behulp van sensoren, camera’s en kunstmatige intelligentie automatisch gemeten. Hierdoor kunnen algoritmes worden herkend en kan het getoonde gedrag aan een dier gekoppeld worden. De gedragsonderzoekers gaan al deze data verwerken. Bijma: ‘Er wordt gekeken naar hoe groot het sociale netwerk van een dier is, of dit tussen dieren verschilt en of het invloed heeft op het sociale of asociale gedrag dat zich in de groep verspreid.’ Hierna wordt het sociale gedrag in de groep gekoppeld aan het DNA-profiel van de varkens. Hieruit kan geconcludeerd worden welke varkens met welke genen het meest geschikt zijn voor het leven in een groep. Met die genen gaan we vervolgens verder fokken, zodat de volgende generatie dat goede DNA-profiel heeft en sociaal is.

Universiteit Utrecht, Wageningen University & Research en Technische Universiteit Eindhoven werken nauw samen met een consortium van overheidsinstanties, bedrijven en boeren. Onder meer de Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde (KNMVD), Land- en Tuinbouworganisatie Nederland (LTO), Topigs Norsvin en Farm Result zijn de samenwerking aangegaan.