'Gelderland heeft staatssteunregels overtreden bij opkoop van veehouderijen'

Gelderland besloot gedurende het aankoopproces tot twee maal toe om de Europese Commissie niet in te lichten. Volgens EenVandaag lopen de boeren die het betreft daardoor een groot financieel risico.

In het document uit februari 2023 wordt beschreven dat de aankoop van de bedrijven wringt met Europese regelgeving. Gedeputeerde Staten besloten dit stil te houden 'in de hoop dat de commissie er niet achteraan zou gaan', aldus EenVandaag. Als de Europese Commissie besluit om dit alsnog te doen, kan dit grote financiële gevolgen hebben voor de betrokken veehouders.

Het gaat om bedrijven die zijn uitgekocht op basis van de provinciale Beleidsregels aankoop vleeskalverhouderijen (vijf aankopen) en de Rijksregeling provinciale aankoop veehouderijen nabij natuurgebieden (MGO-1, acht aankopen). Het kostte de provincie, die ervan uitging dat dit niet gemeld hoefde te worden, 28 miljoen euro.

'Andere inzichten'

In het document staat verder dat ambtelijke gesprekken tussen het (toenmalige) ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en de Europese Commissie 'hebben geleid tot andere inzichten'. De inschatting van de provincie is dat de commissie de steun ongeoorloofd zal verklaren.

Pieter Kuypers, hoogleraar Europees en nationaal aanbestedingsrecht van Radboud Universiteit in Nijmegen, zegt tegen EenVandaag: 'Het is een scheve schaats. Zelfs als je het achteraf zou melden, blijft staan dat je de staatssteunregels hebt overtreden.'

Geen sancties

Opmerkelijk is dat de overheid geen sancties van de Europese Commissie krijgt voor het overtreden van staatssteunregels, zegt Kuypers. Het financiële risico ligt volledig bij de boer. 'Die zal de staatssteun ongedaan moeten maken.' Volgens hem gaat het, inclusief rente, al gauw om miljoenen euro's die terugbetaald moeten worden.

Provincie Gelderland wilde niet voor de camera van EenVandaag reageren, maar laat schriftelijk weten goede redenen te zien dat er geen sprake is van staatssteun. 'De veehouderijen zijn voor een marktconforme prijs aangekocht. De markt is dus niet verstoord. We hebben om die reden geen actie ondernomen. We staan nog steeds achter deze keuze en hebben ons doel behaald: de stikstofuitstoot in Gelderland verlagen.'