Koploper in kringlooplandbouw is kans voor varkenssector

De Nederlandse landbouw moet koploper worden in de kringlooplandbouw. Dat is de visie van Carola Schouten, minister van Landbouw, die ze zaterdag 8 september presenteerde. Ze wil een nog beter gebruik van grondstoffen en reststromen. Dat biedt kansen voor de varkenssector én de mestverwerking. Want Schouten wil ook naar minder kunstmest en meer hoogwaardige dierlijke mest.

Restproducten vanuit de voedingsmiddelenindustrie gaan al op grote schaal naar de varkenssector. Varkens vreten bijvoorbeeld al de helft van de stromen natte bijproducten op. In de visie van Schouten is er nog groei mogelijk. Alle resten uit de agrarische sector en de voedselketen (gewasresten, voedselresten, procesafval, mest, compost) moeten opnieuw worden benut of verwerkt tot nieuwe (hulp)producten. Dit moet leiden tot circulaire ketens die wel verschillend zijn ingericht: binnen een bedrijf, een regio, Nederland of grensoverschrijdend. Het motto is: 'lokaal wat kan, regionaal of internationaal wat moet'.

POV ziet kansen

Als de kringlooplandbouw wordt gezien in het licht van een circulaire economie - dus niet beperkt blijft tot de landbouw alleen - ziet de POV zeker kansen. Varkens zijn bij uitstek ‘circulaire’ dieren. Bij de verwerking van granen, aardappelen, suikerbieten, enzovoorts komen grote reststromen vrij die nu al naar de varkenshouderij gaan. Er zijn nog meer reststromen die wellicht prima tot waarde gebracht kunnen worden in de varkenshouderij. Varkens zouden een nuttige rol kunnen spelen in het tot waarde brengen van de grote hoeveelheid voedsel die nu door de consumenten wordt weggegooid (voedselverspilling) omdat zij het niet meer willen eten. Maar dat vergt wel aanpassing van de regelgeving en aandacht voor het verwerkingsproces tot diervoer. Het mag natuurlijk geen risico’s opleveren voor dieren en mensen (voedselveiligheid).

Mestverwerking

Het hergebruik van de resten uit de agrarische sector slaat ook op dierlijke mest. Doel van de minister is om steeds minder kunstmest te gebruiken. Akkerland en weilanden moeten hoogwaardige organische mest krijgen op basis van gewasresten of dierlijke mest. De rol van kunstmest moet steeds verder afnemen en daarmee ook het gebruik van schaarse grondstoffen (fosfaat, kalium, aardgas). Het zal betekenen dat mestverwerking verder gestimuleerd zal moeten worden. Over snijden in dieraantallen heeft de minister het vooralsnog niet.

Eerlijke prijs

Volgens de minister heeft deze omslag naar de kringlooplandbouw alleen kans van slagen als de producent een eerlijke prijs krijgt voor zijn product. In het bijbehorende persbericht staat: De boer wil - en terecht - beloond worden voor duurzame, veilige en hoogwaardige producten. Alleen dan krijgt hij de gelegenheid te investeren. Daarom slaat deze visie ook op de banken, op de voedingsindustrie, op de supermarkten en op de consument.

De komende periode gaat Schouten haar plannen verder uitwerken. Ze staat open voor ideeën vanuit de sectoren. De minister wil samen met de maatschappelijke partijen aan de slag gaan om afspraken te maken over de resultaten die de komende jaren bereikt moeten worden, hoe deze gemeten gaan worden en welke inzet dat van eenieder vraagt. Deze afspraken moeten in het voorjaar 2019 zijn vastgelegd.

Negen criteria

De plannen, beleidsvoornemens en voorstellen zal ze daarbij toetsen aan negen criteria. Ze moeten bijdragen aan het sluiten van kringlopen en terugdringen van emissies en verspilling. Het dierenwelzijn moet zijn meegewogen en plannen moeten bijvoorbeeld bijdragen aan de erkenning van waarde van voedsel, het versterken van de relatie tussen boer en burger en de aantrekkelijkheid en vitaliteit van het platteland.